Monday, November 9, 2009

ၾကြက္ႏို႔ဟု ေခၚေသာ Wart ေရာဂါ

ၾကြက္ႏို႔ဟု ေခၚေသာ Wart ေရာဂါ

Wart ဆိုတာဘာလဲ ?



၀ါ့တ္ဆိုတာဟာ ၿမန္မာလို အေခၚေတာ့ ၾကြက္ႏို႔လို႔ ေခၚပါတယ္ ။ သူက ေသးငယ္ၿပီး မာေက်ာတဲ့ အစိ အလံုးေလးေတြ အထူးသၿဖင့္ လက္ေတြ ေၿခေထာက္ေတြမွာ အၿဖစ္မ်ားေလ့ရွိၿပီး တခါတရံမွာေတာ့ အၿခားေနရာေတြမွာ ပါ ၿဖစ္ေလ့ရွိပါတယ္ ။ ၾကြက္ႏို႔ဟာ အၿဖစ္မ်ားေလ့ရွိၿပီး အရည္ၾကည္ဖုပံုစံ ဒါေပမယ့္ အခဲစိေလးေတြ ၿဖစ္ပါတယ္ ။ အဓိကကေတာ့ ဗိုင္းရပ္စ္ ပိုး၀င္တဲ့အတြက္ေၾကာင့္ ၿဖစ္ပါတယ္ ။ ဗိုင္း ရပ္နာမည္ကိုေတာ့ Human papillomavirus (HPV ) လို႔ေခၚပါတယ္ ။ ေရာဂါ ရွိေနသူရဲ႔ အေရၿပားနဲ႔ နီးနီးကပ္ကပ္ေနမိရင္ထိမိရင္ ကူးစက္တတ္တဲ့ ေရာဂါ ၿဖစ္ပါတယ္ ။ ဒါ့အၿပင္ ၾကြက္ႏို႔ ၿဖစ္ေနသူရဲ႔ လက္သုတ္ပု၀ါေတြ အၿခား ပစၥည္းေတြကို သံုး မိရင္လည္း ၿဖစ္ႏိုင္ပါတယ္ ။ သူတို႔ဟာ လအနည္းငယ္မွာ ၿပန္ေပ်ာက္တတ္ေပမယ့္ ႏွစ္ေပါင္း မ်ားစြာတိုင္ေအာင္လည္း ဆက္လက္ ၿဖစ္ႏိုင္ပါေသးတယ္ ။

ၾကြက္ႏို႔ဘာေၾကာင့္ ၿဖစ္ေစသလဲ ?

၀ါ့တ္ဟာ Human papilloma virus - HPV လို႔ေခၚတဲ့ ဗိုင္းရပ္စ္ပိုး ေၾကာင့္ ၿဖစ္တာၿဖစ္ပါတယ္ ။ အဲဒီ HPV အမ်ိဳး အစားေပါင္းကလည္း ၁၃၀ ေလာက္ ရွိေနပါေသးတယ္ ။ အၿဖစ္အမ်ားဆံုးကေတာ့ type 1 , type 2 နဲ႔ type 3 တို႔ ပဲၿဖစ္ပါတယ္ ။

Type 1 ကေတာ့ ေၿခဖ၀ါးေတြ လက္ဖ၀ါးေတြမွာ ၿဖစ္ေလ့ရွိတဲ့ ၾကြက္ႏို႔ပဲ ၿဖစ္ပါတယ္ ။
Type 2 ကေတာ့ ၾကြက္ႏို႔အမ်ိဳးမ်ိဳး အထူးသၿဖင့္ မ်က္ခြံေတြေပၚမွာ အသားပိုဖုေလးေတြအေနနဲ႔ ထြက္ေပၚလာ တတ္တဲ့ Filiform warts , နဲ႔ mosaic plantar warts ေတြပဲၿဖစ္ပါတယ္ ။
Type 3 ကေတာ့ ၿပင္ညီၾကြက္ႏို႔plane warts ေတြၿဖစ္ၿပီးသူတို႔ကို ၾကြက္ႏို႔ၿပား flat warts လို႔ အသိမ်ားပါတယ္ ။

စအို၀နဲ႔ မ်ိဳးပြားလမ္းေၾကာင္းမွာ ၿဖစ္ေလ့ရွိတဲ့ ၾကြက္ႏုိ႔ေတြကေတာ့ type 6, 11, 16, 30, 34 , 35 , 39 , 40 စတဲ့ ဗိုင္းရပ္စ္ အမ်ိဳးအစားေတြေၾကာင့္ ၿဖစ္ပါတယ္ ။
Type 6 နဲ႔ 11 ကေတာ့ မ်ိဳးပြားလမ္းေၾကာင္း ၾကြက္ႏို႔ကို ၉၀% ထိ အၿဖစ္မ်ားေစပါတယ္ ။
Type 16 နဲ႔ 18 ကေတာ့ လတ္တေလာ မွာေတာ့ သားအိမ္ေခါင္းကင္ဆာ ကို ၇၀% ထိ ၿဖစ္ပြားေစၿပီး မိန္းမကိုယ္ အၿပင္အတြင္း ေယာက်္ားအဂၤါ နဲ႔ စအိုကင္ဆာေတြ ကို ၿဖစ္ပြားေစပါတယ္ ။

ၾကြက္ႏို႔ အမ်ိဳးအစားေတြက ဘာေတြလဲ ?



သူ႔ရဲ႔ ပံုသ႑ာန္နဲ႔ ေနရာေပၚမူတည္ၿပီး အမ်ိဳးအစားေပါင္းေၿမာက္မ်ားစြာ ရွိပါတယ္ ။ ၿဖစ္ပြားေစတဲ့ ဗိုင္းရပ္ အမ်ိဳးအစားေပၚမူတည္ၿပီး ေတာ့လည္း ကြဲၿပားပါေသးတယ္ ။ အဲဒီထဲကမွ

၁ ။ အၿဖစ္မ်ားဆံုး ၾကြက္ႏို႔(Veruca vulgaris ) - ၾကမ္းတမ္းတဲ့မ်က္ႏွာ ၿပင္ရွိၿပီး အသားၿပင္ညီမွ အေပၚကို ၿမင့္တတ္ေနေလ့ ရွိၿပီး အထူးသၿဖင့္ လက္နဲ႔ ဒူးေခါင္းမွာ အၿဖစ္မ်ားပါတယ္ ။
၂ ။ ၾကြက္ႏို႔ၿပား (Verruca plana) - ေသးငယ္ၿပီး ေခ်ာမြတ္ၿပီး ၿပားတဲ့ မ်က္ႏွာၿပင္ ရွိပါတယ္ ။ လူ႔အေရၿပားအေရာင္ပဲ ၿဖစ္ၿပီး အေရအတြက္ အမ်ားၾကီးေပါက္တတ္ပါတယ္ ။ အထူးသၿဖင့္ မ်က္ႏွာေတြ လည္ပင္းေတြ လက္ေကာက္၀တ္ေတြ နဲ႔ ဒူးေခါင္းေတြမွာ အၿဖစ္မ်ားပါတယ္ ။
၃ ။ မ်က္ခမ္းစပ္ၾကြက္ႏို႔(Filiform or Digitate wart ) - သူကေတာ့ လက္ေခ်ာင္းပံုစံ အပ္ခ်ည္ပံုစံရွိၿပီး မ်က္ႏွာမွာ အထူးသၿဖင့္ မ်က္ခြံအနီး ႏွုတ္ခမ္းအနီးမွာ ေပါက္ေလ့ရွိပါတယ္ ။
၄ ။ Plantar wart (verruca , Verruca pedis) - မာေက်ာၿပီး တခါတရံ နာက်င္တဲ့ အလံုး ပံုစံရွိပါတယ္ ။ တခါတရံ မ်ားၿပားတဲ့ အမဲစက္ေလးေတြက ၾကြက္ႏို႔ အလယ္မွာ ရွိေနတတ္ ပါတယ္ ။ သူ႔ကိုေတာ့ အဖိခံရတဲ့ေနရာ အထူးသၿဖင့္ ေၿခဖေနာင့္မွာ သာလွ်င္ ေတြ႔ရပါတယ္ ။
၅ ။ Mosaic wart - planter wart ေတြခ်ည္း စုစည္ထားတဲ့ အစုတစ္ခုၿဖစ္ၿပီး လက္နဲ႔ ေၿခဖ၀ါးမွာ အၿဖစ္ မ်ားပါတယ္ ။
၆ ။ မ်ိဳးပြားအဂၤါ ၾကြက္ႏို႔ (venereal wart , Condyloma acuminatum , Berruca acuminata ) - သူကေတာ့ မ်ိဳးပြားအဂၤါမွာသာ ေတြ႔ရေလ့ ရွိပါတယ္ ။

ၾကြက္ႏို႔ကို ဘယ္လိုကုမလဲ ?

ၾကြက္ႏို႔ဖယ္ရွားတဲ့ ကုသမႈေတြ အမ်ားၾကီးရွိပါတယ္ ။ စမ္းသပ္စစ္ေဆးထားတဲ့ ေလ့လာေတြ႔ရွိခ်က္ေတြအရ ႏိုင္ငံေပါင္း ၅၂ ႏိုင္ငံမွ စမ္းသပ္မႈေတြမွာ အေပၚယံလိမ္းေပးရတဲ့salicylic(ဆယ္လီဆလစ္) acid ပါ၀င္တဲ့ ေဆးေတြက အေကာင္းဆံုး ၿဖစ္ပါတယ္ ။ သူက အၿခားေဆးေတြနဲ႔စာရင္ ၇၅% ေလာက္ကို ပိုကုသမႈႏွုန္းေကာင္းပါတယ္ ။ ဒါ့အၿပင္ salicylic acid ေပၚမွာ cryotherapy ေပးၿခင္းသို႔မဟုတ္ ပလာစတာတိပ္ (duct tape ) ကပ္ၿခင္းကလည္း ေပ်ာက္ကင္းေစႏိုင္ပါတယ္ ။

အၿခားနည္းလမ္းေတြကေတာ့
၁ ။ podophyllum resin paint လို႔ေခၚတဲ႔ လိမ္းေဆးလိမ္းေပးၿခင္း
၂ ။ Imiquimod လိမ္းေဆးကေတာ့ ခႏၶာ ကိုယ္ရဲ႔ ခုခံအားကိုတက္ေစၿပီး ၾကြက္ႏို႔ၿဖစ္ေစတဲ့ ဗိုင္းရပ္ကို တိုက္ ထုတ္ ေပးႏိုင္ပါတယ္ ။ ဒါေပမယ့္ US FDA ( အေမရိက ေဆး၀ါးနဲ႔အစားေသာက္ဆိုင္ရာ ခြင့္ၿပဳခ်က္)ေတာ့ မရေသးပါဘူး ။ ေစ်းလည္းအရမ္းၾကီးပါတယ္ ။
၃ ။ Cantharidin ဆိုတာကေတာ့ ပိုးေတာင္မာၿဖစ္တဲ့ Meloidae အေကာင္ကေန သဘာ၀အတိုင္းေတြ႔တဲ့ ဓါတုပစၥည္း ၿဖစ္ပါတယ္ ။ သူ႔ကို podophyllin နဲ႔လည္းေရာသံုးႏိုင္ၿပီး သူ႔ဘာသာ သီးသန္႔လည္း သံုးႏိုင္ပါတယ္ ။ သူလည္း FDA ေထာက္ခံခ်က္မရေသးပါဘူး ။ ဒါေပမယ့္ ကေနဒါနဲ႔ အေမရိက အခ်ိဳ႔ေသာ ေဆး၀ါးဆိုင္ေတြမွာ ရႏိုင္ပါတယ္ ။
၄ ။ Bleomycin ကလည္ US FDA မရေသးပါဘူး ။ ထိုးေဆး တစ္ခါ သို႔မဟုတ္ ႏွစ္ခါေလာက္ေတာ့ ထိုးရပါတယ္ ။ ဒါေပမယ့္ သူက ေၿခေခ်ာင္းလက္ေခ်ာင္းေတြကို ပုပ္ေစၿပီး Raynaud ေရာဂါကို ၿဖစ္ေစပါတယ္ ။ ေစ်းၾကီးၿပီး USD$ 200-300 ေလာက္ရွိပါတယ္ ။
၅ ။ Salicylic acid ကဲ့သို႔ Dinitrochlorobenzene (DNCB) ကလည္း ၾကြက္ႏို႔အေပၚကို တိုက္ရိုက္ လိမ္း ေပးရတာပါ ။ သူကလည္းေကာင္းေတာ့ေကာင္းတယ္ ဒါေပမယ့္ Salicylic acid ထက္ကို သတိထားၿပီး သံုးရပါတယ္ ။ သူ႔ကို Mutagen လို႔ေခၚၿပီး gene ေတြကို ပံုေၿပာင္းသြားေစပါတယ္ ။ ခႏၶာကိုယ္ကို ယားယံေရာင္ရမ္း လာေစၿပီး ၾကြက္ႏို႔ၿဖစ္ေစတဲ့ဗိုင္းရပ္ကို တိုက္ထုတ္ပစ္တဲ့ နည္းၿဖစ္ပါတယ္ ။
၆ ။ Fluorouracil ကေတာ့ ဗိုင္းရပ္ရဲ႔ ဒီအန္ေအကို ပ်က္ဆီးေစပါတယ္ ။ သူကေတာ့စမ္းသပ္ တဲ့ကုသမႈေတြမွာ အသံုးမ်ားပါတယ္ ။ သူ႔ကို ၾကြက္ႏို႔ေပၚမွာ တိုက္ရိုက္ လိမ္းေပးႏိုင္ပါတယ္ ။ Planter warts ေတြမွာေပါ့ ။ သူက pumic stone နဲ႔ တြဲသံုးရပါတယ္ ။ ၿဖည္းၿဖည္းခ်င္းအလုပ္ လုပ္တဲ့အတြက္ ေပ်ာက္ကင္းခ်ိန္ၾကာပါတယ္ ။
၇ ။ Salicylic acid ကေတာ့ တစ္ကမၻာလံုးမွာ တိုင္းၿပည္တိုင္းမွာ အသံုးမ်ားေနတဲ့ ၾကြက္ႏို႔ကုသတဲ့ေဆး ၿဖစ္ပါတယ္ ။ သူ႔ကို Elorac ေဆးကုမၸဏီကေနတင္သြင္းၿပီး Durasal ဆိတဲ့ နာမည္နဲ႔ ရရွိႏိုင္ပါတယ္ ။

ေၿပာၿပခ်င္တဲ့ အခ်က္ေတြ မ်ားၿပားတဲ့အတြက္ အပိုင္း ၂ ကို ဆက္လက္ ေစာင့္ေမွ်ာ္ေပးၾကပါ ။

စာေရးသူ....သက္တန္႔ခ်ိဳ(၁၁း၃၅ ည ၈.၁၁.၀၉)

Ref: Wikipedia

စာဖတ္ပရိတ္သတ္သူငယ္ခ်င္းမ်ားကို အစဥ္ေလးစားေသာအားၿဖင့္.......................

6 comments:

  1. ကဲ ဒီလုိ သိရတဲ့အတြက္ ေက်းဇူး ။ ဒါေပမယ့္ ကုနည္းေတြက လြယ္ဘူးေကာ...

    ဘာသာျပန္ရတာလည္း လြယ္ဘူးေနာ္

    ReplyDelete
  2. ၃ တန္းေလာက္က ေက်ာင္းမွာ ေဘးက သူငယ္ခ်င္းျဖစ္တာျမင္ဖူးတယ္။ သူက ေဆးအနီေရာင္ေလးပါတဲ႔ ပလာဆတာေလးကပ္တာ။ ပူးေတေတာင္ ကူကပ္ေပးလိုက္ေသးတယ္။ မကူးခဲ႔ဘူး။ ေနာက္ေတာ့ ဘယ္လိုေပ်ာက္သြားလဲ မသိဘူး။ သူ႔ကို အဲဒါဘာလဲေမးေတာ့ ကြ်ဲႏို႔တဲ႔။ ဒါေၾကာင့္ မွတ္မိေနတာ။

    ReplyDelete
  3. ၾကြက္နို႔နဲ႔ ကၽြဲနို႔ တူတူပဲလား။ မွ်ေပးတာ ေက်းဇူးပါေမာင္ေလး။ အပိုင္း 2 ကိုလည္း ေစာင့္ေနမယ္။ အားရင္ လာျပန္ဖတ္မယ္ေနာ္။

    ReplyDelete
  4. Thank you for useful material . Added your blog to bookmarks .

    ReplyDelete
  5. ေက်းဇူးတင္ပါတယ္ ကိုသက္တန္႔
    ွဗဟုသုတ အမ်ားၾကီးရပါတယ္
    အပိုင္း ၂ ကိုဆက္လက္အားေပးေနပါမယ္...

    ReplyDelete
  6. ေက်းဇူးတင္ပါတယ္ အစ္ကို သိခ်င္ေနခဲ႔တာ ၾကာပါ ျပီ။

    ReplyDelete