ၿမင္းစားဂ်ံဳ
( ဒီအေၾကာင္းေလးကို ေမးထားတဲ့သူကလည္း အစ္မၾကီး အၿဖဴေရာင္နတ္သမီးၿဖစ္ပါတယ္ ။ Facebook မွာေမး ထားၿခင္းပဲၿဖစ္ ပါတယ္ ။ လက္လွမ္းမီသေလာက္ စုစည္းရွာေဖြတင္ဆက္ေပးလိုက္ပါတယ္ ။ )
Gluten free diet ဆိုတာကေတာ့ gluten မပါတဲ့ အစားအေသာက္ေတြကို ေခၚၿခင္းၿဖစ္ပါတယ္ ။ Gluten ဆိုတာ ကေတာ့ ဂ်ံဳေစ့ ၊ မုေယာစပါး ၊ ဘာလီ ၊ ရိုင္းဂ်ံဳ ၊ မုေယာေၿခာက္ ၊ စသည္တို႔မွာ ေတြ႔ရတဲ့ ပရိုတိန္း တစ္ မ်ိဳးၿဖစ္ ပါတယ္ ။ Gluten ကို အစားအေသာက္ေတြမွာ အနံ႔ေကာင္းေစဖို႔ ၊ ၾကာရွည္ခံဖို႔ နဲ႔ ထူထဲေစဖို႔ တခါတရံ dextrin အေနနဲ႔ သံုးၾကတာရွိပါတယ္ ။ Gluten free အစားအစာေတြဟာ Celiac disease နဲ႔ ဆက္ႏြယ္ေန တဲ့အေၿခအေနေတြၿဖစ္တဲ့ dermatitis herpetiformis (အေရၿပားေရာင္ရမ္းနာတစ္မ်ိဳး ) နဲ႔ ဂ်ံဳအလာဂ်ီ တို႔ကို ကုသဖို႔အတြက္ ေဆးပညာ အရ လက္ခံထားတဲ့ တစ္ခုတည္းေသာ ကုသခ်က္ၿဖစ္ပါတယ္ ။ Celiac disease ဆိုတာ ကေတာ့ gulten intolerance လို႔ အသိမ်ားၿပီး အေမရိကန္ ၁၃၃ ေယာက္မွာ ၁ ေယာက္ၿဖစ္ေလ့ရွိတဲ့ မ်ိဳးရိုးဗီဇ ( genetic) ေရာဂါတစ္ခုၿဖစ္ပါတယ္ ။ Celiac disease ရဲ႕ လကၡဏာေတြကေတာ့ ၀မ္းသြားၿခင္း ၊ ကိုယ္ အေလး ခ်ိန္က်ၿခင္း ၊ အာဟာရဓါတ္ခ်ိဳ႕တဲ့ၿခင္း စတာေတြၿဖစ္ပါတယ္ ။ European ေတြမွာအၿဖစ္မ်ားၿပီး လတ္ တေလာ ေလ့စာစမ္းသပ္မႈအေၿဖေတြအရေတာ့ လူမည္းေတြနဲ႔ အာရွလူေတြမွာလည္းၿဖစ္တယ္လို႔ သိရပါ တယ္ ။
Gluten free diet သည္ အုတ္ဂ်ံဳ ( ၿမင္းစားဂ်ံဳ) ကိုဖယ္ထုတ္ထားၿခင္းပဲၿဖစ္ပါတယ္ ။ ဆရာ၀န္ေတြကေတာ့ ၿမင္းစား ဂ်ံဳ ( oats) ဟာ celiac ေရာဂါခံစားရသူေတြအတြက္ allergen တစ္ခုလား သို႔မဟုတ္ သူတို႔ဟာ တၿခား အလာ့ ဂ်င္ေတြေၾကာင့္ ၿဖစ္ရတာလားဆိုတာ ( ဂ်ံဳၾကိတ္ခြဲတဲ့ေနရာမွာ တၿခားအလာ့ဂ်င္ေတြနဲ႔ ေရာစပ္ၿခင္း cross contamination ) ဆိုၿပီး ၂ ပိုင္းခြဲၿခားထားပါတယ္ ။ Gluten free ဆိုတာဟာ ဂလူတန္လံုး၀ မပါတာထက္စာရင္ အႏၲာရယ္မရွိေလာက္တဲ့ပမာဏ ပါ၀င္ေနၿခင္းကို ရည္ညႊန္းၿခင္းပဲၿဖစ္ပါတယ္ ။ ဘယ္ေလာက္ ပမာဏေလာက္ပါရင္ အႏၱရာယ္မရွိဘူဆိုတာကိုေတာ့ အတိအက်မသိရပါဘူး ။ လတ္တေလာ စနစ္တ က်ၿပဳလုပ္ထားတဲ့ review တစ္ခုအရေတာ့ ေန႔စဥ္ gluten 10mg ေအာက္စားသံုးၿခင္းဟာ ဆိုက်ိဳးေတြ ကို မၿဖစ္ေစပါဘူး လို႔ဆိုပါတယ္ ။ Gluten free လို႔ တံဆိပ္ကပ္ထားတာေတြဟာလည္း ႏိုင္ငံ တစ္ခုခ်င္းစီ အေပၚမူတည္ၿပီးေတာ့ ကြဲၿပားၿခားနားမႈ ရွိေနပါတယ္ ။ United States မွာဆိုရင္၂၀၀၇ စံသတ္မွတ္ခ်က္အရ Gluten free ဆိုတာ ဟာ gluten 20 ppm ထက္နည္းတဲ့အစားအေသာက္ကုန္ပစၥည္းေတြၿဖစ္တယ္လို႔ FDA က သတ္မွတ္ခဲ့ ပါတယ္ ။ လတ္တေလာ အၿပည္ၿပည္ဆိုရင္ရာ စံသတ္မွတ္ခ်က္ကေတာ့ 20ppm gluten ေလာက္ ပါ၀င္တဲ့အစားအစာကို Gluten free foods လို႔ေခၚပါတယ္ ။
အမ်ိဳးမ်ိဳးေသာ ဂ်ံဳနဲ႔ကစီဓါတ္ပါတဲ့စားဖြယ္ေတြကို gluten free diet ေတႊမၿဖစ္စဥ္းစားၾကပါတယ္ ။ အသံုးအ မ်ားဆံုးကေတာ့ ေၿပာင္းဖူး ၊ အာလံုး ၊ ဆန္ နဲ႔ ကေလာပီနံတို႔ပဲၿဖစ္ပါတယ္ ။ ပဲအမ်ိဳးမ်ိဳး ၊ ပဲပုပ္ ၊ ေၿမပဲစ သည္တို႔ကိုလည္း တခါတရံမွာ gluten free အစားအေသာက္အၿဖစ္အသံုးၿပဳၾကၿပီး ပရိုတိန္းနဲ႔ dietary fiber အၿဖစ္ထည့္သြင္းအသံုးၿပဳၾကပါတယ္ ။ ပန္းဂ်ံဳ (buckwheat) ဟာ ဂ်ံဳနဲ႔ ဆက္ႏြယ္မႈမရွိပါဘူး ။ ပန္းဂ်ံဳကို gluten-free diet အၿဖစ္ လက္ခံအသံုးၿပဳႏုိင္ပါတယ္ ။ ဂလူတန္ကို အစားအစာေတြမွာ နည္းလံုးေပါင္းစံုနဲ႔ အသံုးၿပဳၾက ပါတယ္ ။ ဥပမာအားၿဖင့္ အစားအေသာက္ေတြ ေရရွည္တည္ၿမဲေစ၇န္သို႔မဟုတ္ ေရခဲမုန္႔လိုမ်ိဳး ၊ စားၿမိန္ေစ ဖို႔အတြက္ thickener အၿဖစ္လည္းအသံုးၿပဳၾကပါတယ္ ။ Gluten free အစားအစာကို ပဲ စားမယ္လို႔ ၾကံရြယ္ ထားတဲ့လူေတြအတြက္ကေတာ့ ေဆးေတြနဲ႔ ဗီတာမင္ေတြကအစ ပါ၀င္တဲ့ ingredient (ပါ၀င္မႈအမ်ိဳး အစား) ေတြကို ေသခ်ာ ၾကည့္ရွုရမွာၿဖစ္ပါတယ္ ။ ႏွုတ္ခမ္းနီလိုမ်ိဳး ၊ ႏွုတ္ခမ္းမွာသံုးတဲ့အေမႊးဆီ စတာေတြမွာ လည္း gluten ပါ၀င္ႏိုင္ပါတယ္ ။ ဒါေၾကာင့္ မသံုးခင္ေသခ်ာ စစ္ေဆးဖို႔လိုပါတယ္ ။ စာရြက္ေတြမွာ ကပ္တဲ့ ေကာ္ မွာလည္း gluten ပါပါတယ္ ။ အစားအစာအမ်ိဳးစုမွာ gluten ပါ၀င္ေနေပမယ့္လည္း သူတို႔ဟာ ingredient list မွာေတာ့ အၿမဲပါ၀င္ေလ့မရွိပါဘူး ။ ဘာလို႔မပါသလဲဆိုေတာ့ ထုတ္ကုန္တစ္ခု စထုတ္စဥ္မွာ gluten ကို အသံုးမၿပဳ တဲ့အတြက္ၿဖစ္ပါတယ္ ။ ဒါေပမယ့္ ၿပင္ဆင္တဲ့အခါ (preparation or manufacturing ) မွာေတာ့ ပါ၀င္လာ ပါတယ္ ။ Natural flavoring လို႔ ဆိုေပမယ့္လည္း gluten ပါ၀င္ႏုိင္တဲ့အတြက္ သတိထား ရမွၿဖစ္ပါတယ္ ။
Gluten free လို႔ကပ္ထားတဲ့ label ေတြရဲ႕မွန္ကန္မႈ
Codex Alimentarius မွသတ္မွတ္ထားတဲ့စံအရ gluten free ကိုသတ္မွတ္ထားပါတယ္ ။ ဒါေပမယ့္ ဒီစံညႊန္း ဟာ gluten မပါတဲ့ သဘာ၀ အစာေတြကိုေတာ့မရည္ညႊန္းပါဘူး ။ လတ္တေလာ စမ္းသပ္ထားတဲ့ အေၿဖေတြ အရ cloeliac disease ရွိတဲ့ လူတစ္ေယာက္အတြက္ အၿမင္ဆံုး လံုၿခံဳစိတ္ခ်မႈ ၊ အႏၱရာယ္မေပးႏုိင္မႈ ရွိတဲ့ အစားအစာ ဟာ 0.02% ( 200 parts per million ) ေလာက္ပဲရွိပါတယ္ ။ မူလ ဂ်ံဳေစ့ မွာ gluten 12 % ပါ၀င္ပါ တယ္ ။ ေသးငယ္တဲ့ပမာဏၿဖစ္ေပမယ့္လည္း cross contaminate ၿဖစ္ႏုိင္တဲ့အတြက္ ကိုယ္ပိုင္အစားအေသာက္ၿပဳလုပ္တဲ့အခါမွာေရ႔ာ စီးပြားၿဖစ္ထုတ္လုပ္တဲ့အခါမွာေရာ သတိထားဖို႔ေတာ့လို္ပါတယ္ ။ United States မွာေတာ့ gluten ကို တခ်ိဳ႕ေသာအစားအစာေတြမွာ label ကပ္ထားေလ့မရွိပါဘူး ။ ဘာေၾကာင့္လည္းဆိုေတာ့ US FDA ဟာ gluten ကို GRAS - Generally Recognized As Safe ( ေယဘူယ်အားၿဖင့္ အႏၱရာယ္မရွိပါ ) လို႔ သတ္မွတ္ထားတဲ့အတြက္ၿဖစ္ပါတယ္ ။ အခုေနာက္ ဆံုး မွာေတာ့ အစားအေသာက္ေတြမဟုတ္တဲ့ ေဆး၀ါးေတြနဲ႔ ဗီတာမင္ေဆးလံုးေတြမွာ အထူး သၿဖင့္ ေဆးေတာင့္ ပံုစံေတြမွာေတာင္မွ gluten ဟာ binding agent အေနနဲ႔ ပါ၀င္တာကိုေတြ႔ရပါတယ္ ။
Gluten free ေပါင္မုန္႔
ေပါင္မုန္႔ဟာ အေနာက္တိုင္းသားေတြ အတြက္ မရွိမၿဖစ္အစားအစာတစ္ခုၿဖစ္ပါတယ္ ။ wheat လိုမ်ိဳးဂ်ံဳေစ့ နဲ႔ၿပဳလုပ္ ထားၿပီး gluten ပါ၀င္ပါတယ္ ။ Wheat gluten ဟာ အထူးသၿဖင့္ ေပါင္မုန္႔ကို ဆြဲဆန္႔လို႔ ရေအာင္ ေပါင္မုန္႔ကို ညက္သြားေအာင္ ေပါင္းစပ္ထည့္၀င္ရတဲ့ အရာတစ္ခုၿဖစ္ပါတယ္ ။ Gluten free ေပါင္မုန္႔ ကိုေတာ့ ဆန္နဲ႔ၿပဳလုပ္ၿပီး ဆန္ေပါင္မုန္႔ ၊ ေၿပာင္းမ်ိဳးႏွံစားပင္ေပါင္မုန္႔ ၊ ေၿပာင္းႏွင့္ၿပဳပ္လုပ္ထားေသာ ေပါင္ုမန္႔ ပဲေပါင္မုန္႔ စသၿဖင့္ အမ်ိဳးမ်ိဳးရွိပါတယ္ ။ ဒါေပမယ့္ gluten မပါ၀င္တဲ့အတြက္ ေရရွည္မွာ ပံုသ႑ာန္ကို ထိမ္းႏိုင္ ဖို႔ေတာ့ မလြယ္ပါဘူး ။ ဒါေၾကာင့္ ဂလူတန္အစား xanthum gum , hydroxypropyl methylcellulose (HPMC) , corn starch နဲ႔ ဥေတြကို အသံုးၿပဳၾကပါတယ္ ။
Gluten free beer
Gluten free အစားေသာက္ေတြမွာ Gluten free beer ကိုလည္းေနာက္ ပိုင္းတြင္က်ယ္စြာ ထုတ္လုပ္ လာၾကၿပီၿဖစ္ပါတယ္ ။ ကဲဒါဆိုရင္ Gluten free diet ေတြကိုစားသံုးၿခင္းၿဖင့္ ဘာေတြၿဖစ္ႏုိင္ သလဲဆိုတာ ကို ဆက္လက္ေလ့လာၾကည့္ရေအာင္ ။
ဂလူတန္မပါ၀င္တဲ့စားေသာက္ကုန္အမ်ားစုမွာ ေဖာလစ္ဓါတ္ ၊ သံဓါတ္နဲ႔ အမွ်င္ဓါတ္ေတြ နညး္ပါးစြာ ပါ၀င္တာ ကိုေတြ႔ရပါတယ္ ။ ဒါ့အၿပင္ gluten free diet ကို အၿမဲ မရရွိႏုိင္တဲ့အတြက္ GSE လို႔ေခၚတဲ့ Gluten-Sensitive Enteropathy လူနာေတြဟာ သတ္မွတ္ထားတဲ့တစ္ေန႔တာ ဂ်ံဳစပါး စာသည္တို႔ကို စားေလ့မရွိၾကပါဘူး ။ စံသတ္ မွတ္ထားတဲ့ gluten free diet ဟာလည္း တစ္ေန႔တာလိုအပ္တဲ့ အမွ်င္ဓါတ္ ၊ ဘီ၀မ္း ၊ ဘီတူး ၊ ေဖာလစ္ ၊ သံဓါတ္နဲ႔ ကယ္လ္စီယမ္ေတြ ကိုလိုက္မမွီပဲ ေလ်ာ့နည္းေနပါတယ္ ။ နီရဲေနတဲ့အသားေတြ ၊ ငါးေတြနဲ႔ ဟင္းသီး ဟင္း ရြက္ေတြမွာေတာ့ လိုအပ္တဲ့ အာဟာရေတြအတြက္ ၿပီးၿပည့္စံုတဲ့ အရာေတြၿဖစ္ပါတယ္ ။
Ref : http://en.wikipedia.org/wiki/Gluten-free_diet
http://www.celiac.com/
သက္တန္႔ခ်ိဳ
18 July 2010
စာဖတ္ပရိတ္သတ္သူငယ္ခ်င္းမ်ားကို အစဥ္ေလးစားေသာအားၿဖင့္.......................
Gluten free diet ဆိုတာကေတာ့ gluten မပါတဲ့ အစားအေသာက္ေတြကို ေခၚၿခင္းၿဖစ္ပါတယ္ ။ Gluten ဆိုတာ ကေတာ့ ဂ်ံဳေစ့ ၊ မုေယာစပါး ၊ ဘာလီ ၊ ရိုင္းဂ်ံဳ ၊ မုေယာေၿခာက္ ၊ စသည္တို႔မွာ ေတြ႔ရတဲ့ ပရိုတိန္း တစ္ မ်ိဳးၿဖစ္ ပါတယ္ ။ Gluten ကို အစားအေသာက္ေတြမွာ အနံ႔ေကာင္းေစဖို႔ ၊ ၾကာရွည္ခံဖို႔ နဲ႔ ထူထဲေစဖို႔ တခါတရံ dextrin အေနနဲ႔ သံုးၾကတာရွိပါတယ္ ။ Gluten free အစားအစာေတြဟာ Celiac disease နဲ႔ ဆက္ႏြယ္ေန တဲ့အေၿခအေနေတြၿဖစ္တဲ့ dermatitis herpetiformis (အေရၿပားေရာင္ရမ္းနာတစ္မ်ိဳး ) နဲ႔ ဂ်ံဳအလာဂ်ီ တို႔ကို ကုသဖို႔အတြက္ ေဆးပညာ အရ လက္ခံထားတဲ့ တစ္ခုတည္းေသာ ကုသခ်က္ၿဖစ္ပါတယ္ ။ Celiac disease ဆိုတာ ကေတာ့ gulten intolerance လို႔ အသိမ်ားၿပီး အေမရိကန္ ၁၃၃ ေယာက္မွာ ၁ ေယာက္ၿဖစ္ေလ့ရွိတဲ့ မ်ိဳးရိုးဗီဇ ( genetic) ေရာဂါတစ္ခုၿဖစ္ပါတယ္ ။ Celiac disease ရဲ႕ လကၡဏာေတြကေတာ့ ၀မ္းသြားၿခင္း ၊ ကိုယ္ အေလး ခ်ိန္က်ၿခင္း ၊ အာဟာရဓါတ္ခ်ိဳ႕တဲ့ၿခင္း စတာေတြၿဖစ္ပါတယ္ ။ European ေတြမွာအၿဖစ္မ်ားၿပီး လတ္ တေလာ ေလ့စာစမ္းသပ္မႈအေၿဖေတြအရေတာ့ လူမည္းေတြနဲ႔ အာရွလူေတြမွာလည္းၿဖစ္တယ္လို႔ သိရပါ တယ္ ။
Gluten free diet သည္ အုတ္ဂ်ံဳ ( ၿမင္းစားဂ်ံဳ) ကိုဖယ္ထုတ္ထားၿခင္းပဲၿဖစ္ပါတယ္ ။ ဆရာ၀န္ေတြကေတာ့ ၿမင္းစား ဂ်ံဳ ( oats) ဟာ celiac ေရာဂါခံစားရသူေတြအတြက္ allergen တစ္ခုလား သို႔မဟုတ္ သူတို႔ဟာ တၿခား အလာ့ ဂ်င္ေတြေၾကာင့္ ၿဖစ္ရတာလားဆိုတာ ( ဂ်ံဳၾကိတ္ခြဲတဲ့ေနရာမွာ တၿခားအလာ့ဂ်င္ေတြနဲ႔ ေရာစပ္ၿခင္း cross contamination ) ဆိုၿပီး ၂ ပိုင္းခြဲၿခားထားပါတယ္ ။ Gluten free ဆိုတာဟာ ဂလူတန္လံုး၀ မပါတာထက္စာရင္ အႏၲာရယ္မရွိေလာက္တဲ့ပမာဏ ပါ၀င္ေနၿခင္းကို ရည္ညႊန္းၿခင္းပဲၿဖစ္ပါတယ္ ။ ဘယ္ေလာက္ ပမာဏေလာက္ပါရင္ အႏၱရာယ္မရွိဘူဆိုတာကိုေတာ့ အတိအက်မသိရပါဘူး ။ လတ္တေလာ စနစ္တ က်ၿပဳလုပ္ထားတဲ့ review တစ္ခုအရေတာ့ ေန႔စဥ္ gluten 10mg ေအာက္စားသံုးၿခင္းဟာ ဆိုက်ိဳးေတြ ကို မၿဖစ္ေစပါဘူး လို႔ဆိုပါတယ္ ။ Gluten free လို႔ တံဆိပ္ကပ္ထားတာေတြဟာလည္း ႏိုင္ငံ တစ္ခုခ်င္းစီ အေပၚမူတည္ၿပီးေတာ့ ကြဲၿပားၿခားနားမႈ ရွိေနပါတယ္ ။ United States မွာဆိုရင္၂၀၀၇ စံသတ္မွတ္ခ်က္အရ Gluten free ဆိုတာ ဟာ gluten 20 ppm ထက္နည္းတဲ့အစားအေသာက္ကုန္ပစၥည္းေတြၿဖစ္တယ္လို႔ FDA က သတ္မွတ္ခဲ့ ပါတယ္ ။ လတ္တေလာ အၿပည္ၿပည္ဆိုရင္ရာ စံသတ္မွတ္ခ်က္ကေတာ့ 20ppm gluten ေလာက္ ပါ၀င္တဲ့အစားအစာကို Gluten free foods လို႔ေခၚပါတယ္ ။
အမ်ိဳးမ်ိဳးေသာ ဂ်ံဳနဲ႔ကစီဓါတ္ပါတဲ့စားဖြယ္ေတြကို gluten free diet ေတႊမၿဖစ္စဥ္းစားၾကပါတယ္ ။ အသံုးအ မ်ားဆံုးကေတာ့ ေၿပာင္းဖူး ၊ အာလံုး ၊ ဆန္ နဲ႔ ကေလာပီနံတို႔ပဲၿဖစ္ပါတယ္ ။ ပဲအမ်ိဳးမ်ိဳး ၊ ပဲပုပ္ ၊ ေၿမပဲစ သည္တို႔ကိုလည္း တခါတရံမွာ gluten free အစားအေသာက္အၿဖစ္အသံုးၿပဳၾကၿပီး ပရိုတိန္းနဲ႔ dietary fiber အၿဖစ္ထည့္သြင္းအသံုးၿပဳၾကပါတယ္ ။ ပန္းဂ်ံဳ (buckwheat) ဟာ ဂ်ံဳနဲ႔ ဆက္ႏြယ္မႈမရွိပါဘူး ။ ပန္းဂ်ံဳကို gluten-free diet အၿဖစ္ လက္ခံအသံုးၿပဳႏုိင္ပါတယ္ ။ ဂလူတန္ကို အစားအစာေတြမွာ နည္းလံုးေပါင္းစံုနဲ႔ အသံုးၿပဳၾက ပါတယ္ ။ ဥပမာအားၿဖင့္ အစားအေသာက္ေတြ ေရရွည္တည္ၿမဲေစ၇န္သို႔မဟုတ္ ေရခဲမုန္႔လိုမ်ိဳး ၊ စားၿမိန္ေစ ဖို႔အတြက္ thickener အၿဖစ္လည္းအသံုးၿပဳၾကပါတယ္ ။ Gluten free အစားအစာကို ပဲ စားမယ္လို႔ ၾကံရြယ္ ထားတဲ့လူေတြအတြက္ကေတာ့ ေဆးေတြနဲ႔ ဗီတာမင္ေတြကအစ ပါ၀င္တဲ့ ingredient (ပါ၀င္မႈအမ်ိဳး အစား) ေတြကို ေသခ်ာ ၾကည့္ရွုရမွာၿဖစ္ပါတယ္ ။ ႏွုတ္ခမ္းနီလိုမ်ိဳး ၊ ႏွုတ္ခမ္းမွာသံုးတဲ့အေမႊးဆီ စတာေတြမွာ လည္း gluten ပါ၀င္ႏိုင္ပါတယ္ ။ ဒါေၾကာင့္ မသံုးခင္ေသခ်ာ စစ္ေဆးဖို႔လိုပါတယ္ ။ စာရြက္ေတြမွာ ကပ္တဲ့ ေကာ္ မွာလည္း gluten ပါပါတယ္ ။ အစားအစာအမ်ိဳးစုမွာ gluten ပါ၀င္ေနေပမယ့္လည္း သူတို႔ဟာ ingredient list မွာေတာ့ အၿမဲပါ၀င္ေလ့မရွိပါဘူး ။ ဘာလို႔မပါသလဲဆိုေတာ့ ထုတ္ကုန္တစ္ခု စထုတ္စဥ္မွာ gluten ကို အသံုးမၿပဳ တဲ့အတြက္ၿဖစ္ပါတယ္ ။ ဒါေပမယ့္ ၿပင္ဆင္တဲ့အခါ (preparation or manufacturing ) မွာေတာ့ ပါ၀င္လာ ပါတယ္ ။ Natural flavoring လို႔ ဆိုေပမယ့္လည္း gluten ပါ၀င္ႏုိင္တဲ့အတြက္ သတိထား ရမွၿဖစ္ပါတယ္ ။
Gluten free လို႔ကပ္ထားတဲ့ label ေတြရဲ႕မွန္ကန္မႈ
Codex Alimentarius မွသတ္မွတ္ထားတဲ့စံအရ gluten free ကိုသတ္မွတ္ထားပါတယ္ ။ ဒါေပမယ့္ ဒီစံညႊန္း ဟာ gluten မပါတဲ့ သဘာ၀ အစာေတြကိုေတာ့မရည္ညႊန္းပါဘူး ။ လတ္တေလာ စမ္းသပ္ထားတဲ့ အေၿဖေတြ အရ cloeliac disease ရွိတဲ့ လူတစ္ေယာက္အတြက္ အၿမင္ဆံုး လံုၿခံဳစိတ္ခ်မႈ ၊ အႏၱရာယ္မေပးႏုိင္မႈ ရွိတဲ့ အစားအစာ ဟာ 0.02% ( 200 parts per million ) ေလာက္ပဲရွိပါတယ္ ။ မူလ ဂ်ံဳေစ့ မွာ gluten 12 % ပါ၀င္ပါ တယ္ ။ ေသးငယ္တဲ့ပမာဏၿဖစ္ေပမယ့္လည္း cross contaminate ၿဖစ္ႏုိင္တဲ့အတြက္ ကိုယ္ပိုင္အစားအေသာက္ၿပဳလုပ္တဲ့အခါမွာေရ႔ာ စီးပြားၿဖစ္ထုတ္လုပ္တဲ့အခါမွာေရာ သတိထားဖို႔ေတာ့လို္ပါတယ္ ။ United States မွာေတာ့ gluten ကို တခ်ိဳ႕ေသာအစားအစာေတြမွာ label ကပ္ထားေလ့မရွိပါဘူး ။ ဘာေၾကာင့္လည္းဆိုေတာ့ US FDA ဟာ gluten ကို GRAS - Generally Recognized As Safe ( ေယဘူယ်အားၿဖင့္ အႏၱရာယ္မရွိပါ ) လို႔ သတ္မွတ္ထားတဲ့အတြက္ၿဖစ္ပါတယ္ ။ အခုေနာက္ ဆံုး မွာေတာ့ အစားအေသာက္ေတြမဟုတ္တဲ့ ေဆး၀ါးေတြနဲ႔ ဗီတာမင္ေဆးလံုးေတြမွာ အထူး သၿဖင့္ ေဆးေတာင့္ ပံုစံေတြမွာေတာင္မွ gluten ဟာ binding agent အေနနဲ႔ ပါ၀င္တာကိုေတြ႔ရပါတယ္ ။
Gluten free ေပါင္မုန္႔
ေပါင္မုန္႔ဟာ အေနာက္တိုင္းသားေတြ အတြက္ မရွိမၿဖစ္အစားအစာတစ္ခုၿဖစ္ပါတယ္ ။ wheat လိုမ်ိဳးဂ်ံဳေစ့ နဲ႔ၿပဳလုပ္ ထားၿပီး gluten ပါ၀င္ပါတယ္ ။ Wheat gluten ဟာ အထူးသၿဖင့္ ေပါင္မုန္႔ကို ဆြဲဆန္႔လို႔ ရေအာင္ ေပါင္မုန္႔ကို ညက္သြားေအာင္ ေပါင္းစပ္ထည့္၀င္ရတဲ့ အရာတစ္ခုၿဖစ္ပါတယ္ ။ Gluten free ေပါင္မုန္႔ ကိုေတာ့ ဆန္နဲ႔ၿပဳလုပ္ၿပီး ဆန္ေပါင္မုန္႔ ၊ ေၿပာင္းမ်ိဳးႏွံစားပင္ေပါင္မုန္႔ ၊ ေၿပာင္းႏွင့္ၿပဳပ္လုပ္ထားေသာ ေပါင္ုမန္႔ ပဲေပါင္မုန္႔ စသၿဖင့္ အမ်ိဳးမ်ိဳးရွိပါတယ္ ။ ဒါေပမယ့္ gluten မပါ၀င္တဲ့အတြက္ ေရရွည္မွာ ပံုသ႑ာန္ကို ထိမ္းႏိုင္ ဖို႔ေတာ့ မလြယ္ပါဘူး ။ ဒါေၾကာင့္ ဂလူတန္အစား xanthum gum , hydroxypropyl methylcellulose (HPMC) , corn starch နဲ႔ ဥေတြကို အသံုးၿပဳၾကပါတယ္ ။
Gluten free beer
Gluten free အစားေသာက္ေတြမွာ Gluten free beer ကိုလည္းေနာက္ ပိုင္းတြင္က်ယ္စြာ ထုတ္လုပ္ လာၾကၿပီၿဖစ္ပါတယ္ ။ ကဲဒါဆိုရင္ Gluten free diet ေတြကိုစားသံုးၿခင္းၿဖင့္ ဘာေတြၿဖစ္ႏုိင္ သလဲဆိုတာ ကို ဆက္လက္ေလ့လာၾကည့္ရေအာင္ ။
ဂလူတန္မပါ၀င္တဲ့စားေသာက္ကုန္အမ်ားစုမွာ ေဖာလစ္ဓါတ္ ၊ သံဓါတ္နဲ႔ အမွ်င္ဓါတ္ေတြ နညး္ပါးစြာ ပါ၀င္တာ ကိုေတြ႔ရပါတယ္ ။ ဒါ့အၿပင္ gluten free diet ကို အၿမဲ မရရွိႏုိင္တဲ့အတြက္ GSE လို႔ေခၚတဲ့ Gluten-Sensitive Enteropathy လူနာေတြဟာ သတ္မွတ္ထားတဲ့တစ္ေန႔တာ ဂ်ံဳစပါး စာသည္တို႔ကို စားေလ့မရွိၾကပါဘူး ။ စံသတ္ မွတ္ထားတဲ့ gluten free diet ဟာလည္း တစ္ေန႔တာလိုအပ္တဲ့ အမွ်င္ဓါတ္ ၊ ဘီ၀မ္း ၊ ဘီတူး ၊ ေဖာလစ္ ၊ သံဓါတ္နဲ႔ ကယ္လ္စီယမ္ေတြ ကိုလိုက္မမွီပဲ ေလ်ာ့နည္းေနပါတယ္ ။ နီရဲေနတဲ့အသားေတြ ၊ ငါးေတြနဲ႔ ဟင္းသီး ဟင္း ရြက္ေတြမွာေတာ့ လိုအပ္တဲ့ အာဟာရေတြအတြက္ ၿပီးၿပည့္စံုတဲ့ အရာေတြၿဖစ္ပါတယ္ ။
Ref : http://en.wikipedia.org/wiki/Gluten-free_diet
http://www.celiac.com/
သက္တန္႔ခ်ိဳ
18 July 2010
စာဖတ္ပရိတ္သတ္သူငယ္ခ်င္းမ်ားကို အစဥ္ေလးစားေသာအားၿဖင့္.......................
သက္တန္႔ေရ..
ReplyDeleteေက်းဇူးအလြန္တင္ပါ၏...
ဒီအေၾကာင္းက အမတို႔လို စားေသာက္ဆိုင္ေတြမွာ အလုပ္လုပ္ေနၾကတဲ့သူေတြအတြက္ အထူးသိထားသင့္တဲ့အခ်က္ေတြပါပဲ..။
ႏိုင္ငံျခားသားေတြက သူတို႔နဲ႔မတည့္တာေတြကို ၾကိဳေျပာေလ့ရွိတယ္၊ အဲလိုေျပာထားလွ်က္နဲ႔ တခုခုျဖစ္ခဲ့ရင္ စားေသာက္ဆိုင္ပိတ္ခံရတဲ့အထိ ျဖစ္ႏိုင္တဲ့ဥပေဒေတြရွိေနတာေၾကာင့္ အမလို ႏိုင္ငံရပ္ျခားက စားေသာက္ဆိုင္ေတြမွာ အလုပ္လုပ္ေနၾကသူေတြအတြက္ တာဝန္အရွိဆံုးျဖစ္လို႔ ဒီေဆာင္းပါးေလးကို ေရးေပးဖို႔ တိုက္တြန္းလိုက္ရတာပါ..။
သက္တန္႔ကို အထူးေက်းဇူးတင္ပါတယ္ေနာ္..။
မွတ္သားသြားပါသည္... .. မသိေသးတာေတြပိုသိသြားျပီ.. ေက်းဇူးတင္ပါသည္... :))
ReplyDeleteဂလုတင္းကိုေတာ႕ စိတ္နာတယ္ဗ်ာ။ :D ကူးယူ ေဖာ္ျပခြင္႕ျပဳပါ ေဒါက္တာေလးေရ။
ReplyDeleteကုိသက္တန္႕
ReplyDeleteေက်ာင္းမွာမသိလိုက္ရတဲ႕အရာေတြကို ကုိသက္တန္႕ဆီကေနဗဟုသုတေတြအမ်ားၾကိး
ရလုိက္ပါတယ္အဲဒီအတြက္ေက်းဇူးပါစာေတြလည္းဖတ္သြားတယ္ေနာ္ဒါနဲ႕ကုိသက္တန္႕
မန္းေလးကေနျပန္သြားျပီလားႏွဳတ္ေတာင္မဆက္လုိက္္ရဘူးေနာ္ဘုိင္႕ဘို္င္
ကုိသက္တန္႕ဗဟုသုတေတြကိုမွတ္သြားပါတယ္ေနာ္ေနာက္ထပ္လည္းအသစ္ေတြကိုတင္ေပးပါဦး
ReplyDelete