Doctor-Patient Relationship (သို႔မဟုတ္ ) ဘတ္လဘိုင္လိုက္ေနတဲ့ဇာတ္လမ္းတစ္ပုဒ္

Doctor-Patient Relationship (သို႔မဟုတ္ ) ဘတ္လဘိုင္လိုက္ေနတဲ့ဇာတ္လမ္းတစ္ပုဒ္

ပထမဆံုး၀န္ခံခ်င္တာက ဒီေဆာင္းပါးကိုလည္း ပုဂိၢဳလ္ေရးကင္းကင္း နဲ႔ ကိုယ့္အျမင္အတိုင္းေရးထာတးယ္ဆိုတာပါပဲ ။ ဒီေခါင္းစဥ္ေလးတပ္လို္ကရတဲ့ရည္ရြယ္ခ်က္ကေတာ့ ဆရာ၀န္ေတြနဲ႔လူနာေတြပိုျပီးက်ယ္က်ယ္ျပန္႔ျပန္႔ Discussion လုပ္ခ်င္တဲ့အတြက္ရယ္ တခ်ိဳ႕ေသာ ဖံုးကြယ္ေနတဲ့အမွန္တရားအခ်ိဳ႕ကို ထပ္မံဖြင့္လွစ္ျပခ်င္တဲ့အတြက္ေၾကာင့္ရယ္ျဖစ္တယ္ ။ တကယ္ေတာ့ ကၽြန္ေတာ့္အျမင္ရိုးရိုးကေလးေျပာရမယ္ဆိုရင္ ဆရာ၀န္ဆိုတာ နတ္ဘုရားမဟုတ္ဘူး အလံုးစံုျပည့္၀တဲ့သူျပည့္စံုတဲ့သူေတြမဟုတ္ဘူး ။ ဆရာ၀န္မွမဟုတ္ဘူး ဘယ္လို Professional မွာျဖစ္ျဖစ္ Perfect ဆိုတဲ့စကားလံုးက အေပၚယံသာျခံဳလႊမ္းထားျခင္းျဖစ္တယ္ ။ ဘယ္သူတစ္ဦးတစ္ေယာက္ကမွ Perfect မျဖစ္ပါဘူး ။ အခုေရးေနတဲ့စာေရးသူအပါအ၀င္ေပါ ။ ဒါေလး အရင္ေျပာခ်င္တာေပါ ။ ဘာလို႔ ဆရာ၀န္ေတြအေၾကာင္းေရးခ်င္တာလို႔ေမးတဲ့ေမးခြန္းအေပၚေတာ့ နည္းနည္းေျဖခ်င္ပါေသးတယ္ ။ စိတ္၀င္စားလို႔ရယ္ ဆရာ၀န္ဆိုတာလည္း သာမန္ လူနာေတြလိုပဲ အေတြးေတြခံစားခ်က္ေတြ ရွိေနတဲ့ ေလာဘေဒါသ မကင္းတဲ့လူေတြျဖစ္တဲ့အေၾကာင္း မီးေမာင္းထိုးျပခ်င္တာရယ္ ဆရာ၀န္ကလည္း သူမ်ားေတြလိုပဲ အဆိုးေရာအေကာင္းေရာ ဒြန္တြဲေနတဲ့ လူသားေတြျဖစ္တဲ့အေၾကာင္းဒီေဆာင္းပါးေလးကေဖာ္ညႊန္းသြားမွာျဖစ္ပါတယ္ ။

ဆရာ၀န္ေတြဟာ Ideal ေတြလား

အဲဒီေမးခြန္းတစ္ခုေမးစရာရွိတယ္ ။ တခ်ိဳ႕ကေတာ့ (ဆရာ၀န္ေတြ ) မိမိတုိ႔ဟာ Professional ေတြျဖစ္တယ္ ဒီေတာ့ အားလံုးထဲမွာ စံျပေနရမယ္ လို႔ဆိုၾကတယ္ ။ လူနာေတြကို အရက္မေသာက္ရဘူးေျပာတယ္ ကိုယ္ကိုယ္တိုင္လည္းမေသာက္ရဘူးလို႔တားျမစ္ၾကတယ္ ။ လူနာေတြကို ေဆးလိပ္မေသာက္ရဘူးလို႕တားျမစ္တယ္ကိုယ္ကိုယ္တိုင္လည္းတားျမစ္တယ္ ။ ကၽြန္ေတာ္နားမလည္ပါဘူး ။ ဆရာ၀န္ေတြလည္းလူပါပဲ ေဆးလိပ္ေသာက္ခ်င္ေသာက္မယ္ အရက္ေသာက္ခ်င္ေသာက္မယ္ မေကာင္းတာကို မေကာင္းပါဘူးလို႔ ေျပာခြင့္ရွိပါတယ္ ။ ဒါေပမယ့္ အမ်ားစုထင္ထားၾကတာက လူနာေတြကိုေတာင္တားျမစ္ေနတာ ကိုယ္ကိုယ္တိုင္က စံျပအေနနဲ႔ မေကာင္းတာေတြမလုပ္ရဘူးလို႔ဆိုၾကတယ္ ။ ဒါဆိုရင္ ဆရာ၀န္ေတြဟာ Ideal ေတြလား ။ မဟုတ္ေသးပါဘူး ဆရာ၀န္ေတြလည္း မေကာင္းတာ လုပ္တဲ့သူေတြရွိသလိုေကာင္းတာလုပ္တဲ့သူလည္းရွိၾကတယ္ ။ တခ်ိဳ႕ဆရာ၀န္ေတြ ေဆးလိပ္အရက္ေသာက္ၾကတယ္ တခ်ိဳ႕ဆရာ၀န္ေတြ ေဆးလိပ္အရက္မေသာက္ၾကဘူး ။ ဒီေတာ့ေျပာခ်င္တာက ဆရာ၀န္ေတြမွာလည္း တသီးပုဂၢလခံစားခ်က္ ရွိၾကတယ္ ။ ေကာင္းေအာင္ေနရမယ္ ေတာ္ေအာင္ေနရမယ္ စံျပျဖစ္ေနရမယ္ဆိုတဲ့ ေဘာင္ထဲ ေနေနၾကတဲ့ဘ၀ေတြ ဟာ တကယ္ေတာ့ လြတ္လပ္ခြင့္အမ်ားၾကီးကိုဆံုးရွံုးျပီး ဆရာ၀န္လုပ္ခ်င္စိတ္ကို တခါတခါ ဖယ္ခြသြားခ်င္စိတ္ေပါက္ေစမိတယ္ လို႔ သူငယ္ခ်င္းဆရာ၀န္တစ္ေယာက္ကေျပာဖူးတယ္ ။ ။ ဆရာ၀န္ပဲလုပ္ေပါ့ ဒါေလးေတာင္မလုပ္ႏုိင္ဘူးလားေမးစရာရွိတယ္ ။

ေဆးလိပ္အရက္က ေကာင္းမွမေကာင္းတာ ဒီေလာက္ Health Education ေတြလုပ္ေနျပီးေတာ့ ကိုယ္ကိုယ္တိုင္ ဘာလို႔ အဲဒါေတြကိုလုပ္ျပေနမွာလဲ ။ အဲဒီလိုေမးခြန္းေမးတဲ့သူဟာ တကယ္ေတာ့ ဆရာ၀န္ေတြကို Ideal အျဖစ္ျမင္ေနတဲ့သူပါပဲ ။

ဂ်ဴတီကုပ္နားၾကပ္ပါတိုင္းဆရာ၀န္ျဖစ္သလား

ဆရာ၀န္ေတြ သန္႔ရွင္းသပ္ရပ္ရမယ္လို႔ ဆရာ၀န္ေတြရဲ႕ ဆရာၾကီးေတြက မွာေလ့ရွိၾကတယ္ ။ အဲဒါကိုေတာ့ ကၽြန္ေတာ္ကလက္ခံတယ္ ။ လူနာကုတာပဲ လူနာစိတ္ခ်မ္းသာေအာင္ နည္းနည္းသပ္သပ္ရပ္ရပ္ေလးေတာ့၀တ္ရမွာေပါ့ ။ လူနာေတြစိတ္ထဲက ဘာလို႔ ဆရာ၀န္ေတြဆီလာျပရသလဲဆိုတဲ့ေမးခြနး္ကိုစဥ္းစားၾကည့္ၾကဖို႔ေကာင္းတယ ္။ ေရာဂါေပ်ာက္ခ်င္လို႔ယံုၾကည္အားကိုးတဲ့စိတ္ ။ ဟုတ္တယ္ သူမ်ားႏုိင္ငံေတြမွာ ေရာဂါေပ်ာက္ခ်င္လို႔ ရည္ရြယ္ခ်က္နဲ႔ ျမန္မာႏုိင္ငံမွာက အားကိုးတယ္ဆိုတာ ပါပါတယ္ ။ ဒီေတာ့အားကိုးတယ္ဆိုကတည္းက ၾကည္ညိဳလို႔ ဒါဆို ဆရာ၀န္ေတြအားလံုးၾကည္ညိဳထိုက္တဲ့လူေတြလား ။ ဒီလိုလည္းမဟုတ္ေသးပါဘူး ။ ဆရာ၀န္ေတြကို လူနာေတြက ပိုက္ဆံေပးတယ္စပ္းသပ္ခကုသခေပးတယ္ ဆရာ၀န္ေတြကကုတယ္ တကယ္ဆို ေစ်းသမားစကားနဲ႔ေျပာရင္ အေပးအယူပဲမဟုတ္ဘူးလာ ။ ဘာၾကည္ညိဳစရာလိုလို႔လဲ ။ ဒါေပမယ့္ဘာလို႔ ဆရာ၀န္ေတြကို လူနာေတြက ၾကည္ညိဳၾကလဲ လူ႔အသက္ကို ကယ္ေပးတဲ့မြန္ျမတ္တဲ့အလုပ္ျဖစ္ေနလို႔ပဲ ။ ဒါဆို မြန္ျမတ္တဲ့ဆရာ၀န္တစ္ေယာက္ျဖစ္ဖို႔ မြန္ျမတ္တဲ့ အသြင္အျပင္ရွိဖို႔ေတာ့လိုတယ္ ။ အခုေခတ္ေဆးေက်ာင္းသားေဆးေက်ာင္းသူေလးေတြကိုလည္း နည္းနည္းေျပာခ်င္ေသးတယ္ ။ ကၽြန္ေတာ္တို႔ႏွစ္ေတြတုန္းက ဂ်င္းပန္နဲ႔ ေဆးရံုမလာရဘူး လာတယ္ဆိုရင္ ဆရာၾကီးေတြမေတြ႔ေအာင္ပုန္းေနရတယ္ ေတြ႔တာနဲ႔ ေသျပီမွတ္ လူနာကိုမစမ္းခိုင္းဘူး ေဆးရံုအျပင္ထြက္ခိုင္းတယ္ ။

အခုေခတ္ေတာ့ ေဆးရံုမွာ ဂ်င္းပန္ အေပၚကေနဂ်ဴတီကုတ္ထပ္၀တ္ ျပီးေတာ့ နားၾကပ္ကေလးနဲ႔ေၾကာ့ေၾကာ့ ေမာ့ေမာ့ဆရာ၀န္ကေလးေတြအမ်ားၾကီးျဖစ္လာခဲ့ရျပီ ။ ဒါေၾကာင့္ေဆးေက်ာင္းသူေဆးေက်ာင္းသား ေတြကိုလည္း ဒီေဆာင္းပါးေနကမွာခ်င္တာက ဂ်ဴတီကုတ္နဲ႔နားၾကပ္ပါတိုင္းဆရာ၀န္မဟုတ္ပါဘူး လူနာရဲ႕အသက္ကို ကိုယ့္အသက္လို သေဘာထားျပီးေစတနာ ထားကုႏိုင္တဲ့ သပ္ရပ္ၾကည္ညိဳအားကိုးေလာက္ဖြယ္ေကာင္းတဲ့အ၀တ္အစား ( စတိုင္ပန္၀တ္မယ္ဆိုရင္လည္းစတိုင္ပန္ ပုဆိုး၀တ္မယ္ဆိုရင္လည္းပုဆိုး စသျဖင့္ ) ၀တ္ဆင္ၾကဖို႔လိုပါတယ္ ။ နားကြင္းေတြနားေပါက္ေတြ နဲ႔ကလည္း ဆရာ၀န္ေတြနဲ႔သိပ္ေတာ့အံမက်လွဘူး ။ အဆိုေတာ္ရုပ္ရွင္မင္းသားမွမဟုတ္တာ လူနာအသက္ကိုကယ္ရမွာပဲ ဒါေတြက လူနာကုတဲ့ professional field ကို မထိခိုက္ေစေပမယ့္ အၾကည္အညိဳနဲ႔ယံုၾကည္ကိုးစားမႈကို ေပ်ာက္ေစတာအမွန္ပဲ ။ ကိုယ္ကိုယ္တိုင္လည္းကိုယ့္အသက္ကို နားကပ္တစ္ဖက္တပ္ျပီးဂ်င္းပန္၀တ္ထားတဲ့ MP3 သီးခ်င္းနားေထာင္ျပီး ေဆးရံုေကာ္ရစ္တာေပၚရပ္ေနတဲ့ ဆရာ၀န္တစ္ေယာက္လက္ထဲ မထိုးအပ္ႏုိင္ပါဘူး ။ ဒီလို အေသးအဖြဲေလးေတြကို ဆရာ၀န္ေတြ အားလံုးျပင္ဖို႔လိုၾကပါျပီ ။ တကယ့္ကို သပ္ရပ္စြာ ၀တ္ဆင္တဲ့ဆရာ၀န္ေတြအမ်ားၾကီးရွိသလို မသပ္မရပ္ ဘိုသီဘတ္သီနဲ႔ လမ္းသရဲစတိုင္ ဆရာ၀န္ေတြလည္းျမင္ေနရေသးတယ္ ။

ဆရာ၀န္လူနာဆက္ဆံေရး

ႏိုင္ငံျခားအေၾကာင္းကိုအရင္စေျပာရမယ္ထင္တယ္ ။ ႏိုင္ငံျခားမွာ Consultation fees ယူတယ္ လူနာကိုေဆးေပးတယ္ follow up ခ်ိန္းလိုက္တယ္ ။ လူနာျပန္လာတယ္ ျပန္စစ္တယ္ ၾကားထဲမွာ တစ္ခုခုလြဲေခ်ာခဲ့ရင္လူနာက ဆရာ၀န္ကို တရားစြဲတယ္ ။ ဆရာ၀န္သည္ လူနာတရားခြဲရင္ ခံရတယ္ ။ လူနာက ေဆးမထိုးခ်င္ဘူး ဆိုရင္ထိုးခြင့္မရွိဘူး ။ ကၽြန္ေတာ့္အျမင္ေတာ့ေအးစက္စက္ ေရာင္းသူ၀ယ္သူဆက္ဆံေရးပဲ ။ သူတို႔အဆိုအရေတာ့ Professional Communication ဆိုလားပဲ ။ ျမန္မာႏုိင္ငံကေတာ့ဒီလိုမဟုတ္ဘူး ။ ဆရာ၀န္ကို အိမ္ဦးနတ္အျဖစ္မွတ္ယူတဲ့လူနာေတြေတာင္ရွိတယ္ ။ ဒါက ကိုယ္တိုင္ၾကံဳဖူးလို႔ေရးျပတာပါ ။ ဆရာ၀န္လာျပီဆိုရင္ တကယ့္ကို ခယယိုက်ိဳးလို႔ ယပ္ခပ္ေပးသူကခပ္ ေရတိုက္တဲ့သူကတိုက္ နီးနီးနားနားေတာင္လမ္းမေလွ်ာက္ခိုင္းဘူး ။ ေကာင္းလိုက္တာ ဆရာ၀န္နဲ႔လူနာဆက္ဆံေရးဟာ ေမာင္နဲ႔ႏွမ ၊ သားနဲ႔အမိ ၊ အေဒၚနဲ႔တူ အေဖနဲ႔သားလိုျဖစ္ေနခဲ့တာ ။ အခုအခ်ိန္ထိလည္းအမ်ားစုက အဲဒီဆက္ဆံေရးပါပဲ ။ ဒါေပမယ့္ ေဆးရံုၾကီးတစ္ရံုကေန ျဖစ္တဲ့ကိစၥ ကေနစလို႔ မီဒီယာေတြအားေကာင္းမႈ လူမႈဆက္သြယ္ေရးကြန္ယက္ေတြအားေကာင္းမႈ နဲ႔ တရားစြဲဆိုမႈေတြျဖစ္တဲ့အထိျဖစ္သြားျပီး ဆရာ၀န္ လူနာဆက္ဆံေရးဟာ ေျမာင္းထဲက်သြားတဲ့ယံုၾကည္မႈေတြလိုျဖစ္သြားရျပန္တယ္ ။ လူပါပဲ ဆရာ၀န္ကလည္းလူပါ လူနာ ၁၀၀ ေလာက္ကုရတယ္ အခ်ိန္သိပ္မေပးႏုိင္ဘူးလို႔ အထူးကုၾကီးေတြလူနာမ်ားတဲ့ဂ်ီပီေတြေျပာၾကတယ္ ။

ဒီလိုလည္းမဟုတ္ေသးဘူး လူနာေတြရဲ႕ယံုၾကည္မႈကို လိုခ်င္တယ္ဆိုရင္ လူနာေတြကိုလံုေလာက္တဲ့အခ်ိန္ေပးရမယ္ ေပးတဲ့ဆရာ၀န္ေတြလည္းရွိတယ္ ။ လူနာအမ်ားစုက ကိုယ့္မွာ ဘာျဖစ္ခ်င္သလဲသိခ်င္ၾကတယ္ ဆရာ၀န္ေတြကလည္း တခ်ိဳ႕ေရာဂါေတြအေသးစိတ္ရွင္းျပရင္နားမလည္မွာစိုးတာရယ္ (သို႔မဟုတ္ ) မရွင္းျပခ်င္တာရယ္ ၊ ေနာက္လူနာေတြ ေစာင့္ေနရမွာအားနာတာရယ္ေၾကာင့္ဘာျဖစ္တာလဲဆိုတဲ့ Diagnosis ကိုမေျပာျပလိုက္တဲ့ဆရာ၀န္ေတြရွိတယ္ ။ ေျပာျပတဲ့ဆရာ၀န္ေတြလည္းရွိတယ္ ။ အခုလို (မရွိဘူးရွိတယ္ ေကာင္းတယ္မေကာင္းဘူးတြဲတြဲေရးေနရတာ လူေတြျဖစ္တဲ့ဆရာ၀န္ေတြဟာလည္းအေကာင္းေရာအဆိုးေရာဒြန္တြဲေနၾကတယ္ဆိုတာထင္ဟပ္ျပခ်င္တာပါ ) ။ ဘာပဲေျပာေျပာ ဆရာ၀န္လူနာဆက္ဆံေရးဟာ အခုေနာက္ပိုင္း ဘတ္လဘိုင္လိုက္ေနတာ အမွန္ပဲ ။ ဘတ္လဘိုင္လိုက္တယ္ဆိုတာ ဘမ္းစကားပါ မရွင္းမရွင္းပဲ ဇာတ္ေမ်ာၾကီးျဖစ္ေနတာကိုဆိုလိုတာပါ ။ လူနာေတြက ဆရာ၀န္ေတြကို ျပတ္ျပတ္သားသား မွားတာနဲ႔ တရားစြဲဖို႔ေလာက္အထိ ျဖစ္ၾကျပီလားဆိုေတာ့လည္းမဟုတ္ေသးဘူး ။ အခုထိ ဆရာ၀န္ကို ယံုၾကည္အားကိုးေနၾကတဲ့ လူေတြဒုနဲ႔ေဒး။ ဒါဆို ဆရာ၀န္လူနာဆက္ဆံေရးက အလံုးစံုပ်က္ဆီးသြားျပီလားလို႔ ေမးစရာရွိတယ္ ။ မပ်က္ဆီးေသးပါဘူး ။ ဆရာ၀န္ေတြအေနနဲ႔ လူနာေတြ ယံုၾကည္အားကိုးထိုက္ေအာင္ေနေနသမွ် လူနာေတြဖက္က အားကိုးစိတ္ ယံုၾကည္ခ်င္စိတ္ကလည္းမပ်က္ေသးဘူးဆိုတာ ေျပာခ်င္တာပါ ။

ဆရာ၀န္ေတြ အမွားေပါင္းမ်ားစြာ မလုပ္မိၾကဖို႔လိုတယ္


အသိဆရာ၀န္တစ္ေယာက္ရွိတယ္ အခုေတာ့ဆရာ၀န္မလုပ္ေတာ့ဘူး ။ စီးပြားေရးလုပ္ေနတယ္ ကိုယ့္ထက္ခ်မ္းသာလိုက္တာ က်ိက်ိတက္ပဲ တခါတခါ သူမ်ားခ်မ္းသာတာ အားက်တယ္ ဒါေပမယ့္ စိတ္ထဲလည္းသူ႔ဖက္ေနၾကည့္တာ ဘယ္ေလာက္ခ်မ္းသာခ်မ္းသာ တစ္ခုခုကိုဆံုးရွံုးေနရသလိုပဲအခ်ိန္နဲ႔အမွ်ေပါ့ ။ သူ႔ျဖစ္စဥ္ကဒီလို လူနာတစ္ေယာက္ လာျပတယ္ သူကေဆးရံုတက္ဖို႔လိုအပ္လို႔ေဆးရံုသြားရမယ္ေျပာတယ္ လူနာကျငင္းတယ္ဆရာ့လက္ထဲအေသခံမယ္တဲ့ ဒီေတာ့ သူကမျဖစ္ႏုိင္ဘူးေဆးရံုသြားပါအခ်ိန္မွီပါတယ္ ဒီမွာဆက္ေနရင္အခ်ိန္မမွီဘူးေျပာတယ္ ဆရာ့လက္ကိုပဲအပ္ပါတယ္ဆရာပဲကုေပးပါဆိုျပီးဇြတ္ေျပာၾကတယ္ ။ အဲဒီအခ်ိန္က တကယ့္ကို Crisis ပါ ဆရာ၀န္က လူနာကို ကၽြန္ေတာ္မကုႏုိင္ဘူးျငင္းခြင့္မရွိဘူး ႏုိင္ငံျခားမွာေတာ့ျငင္းခ်င္ျငင္းမွာေပါ့ ။ အျပင္ေဆးခန္းမွာ ဆက္ကုျပန္ရင္လည္း လူနာအသက္ေသႏုိင္တယ္ ။ ေနာက္ဆံုးမရတဲ့အဆံုး သူအသက္ကယ္ေဆးေတြထိုးတယ္ သူ႔ အေတြ႔အၾကံဳ သူ႔ အစြမး္ရွိသေလာက္ေန႔ေန႔ညညသူကုတယ္ ။ ၃ ရက္ေလာက္ၾကာေတာ့ လူနာ ဆံုးသြားတယ္ ။ လူနာရွင္ေတြကလည္း ေက်ေက်နပ္နပ္ပဲ ဆရာရွိလို႔ ဒီေလာ

က္အသက္ရွင္ခြင့္ရတာလို႔ေျပာတယ္ ။ အဲ ၀ိုင္းဖြၾကတာက ရပ္ကြက္ထဲကလူေတြ ဒီဆရာ၀န္ေဆးထိုးလို႔လူနာ ေသသြားတာပါဆိုျပီး ။ တစ္ေယာက္စကားတစ္ေယာက္နားနဲ႔ စကားေတြကားလိုက္ၾကတာ သူ ေဆးဆက္မကုေတာ့ဘူး ။ စီးပြားေရးပဲလုပ္ေတာ့မယ္ဆိုျပီး နားၾကပ္ကိုခ် စီးပြားေရးေလာကထဲ ၀င္သြားတယ္ ။

အမွားေပါင္းမ်ားစြာ လုပ္မိႏုိင္ပါတယ္ ။ လူပါဆိုမွပဲ ဒါေပမယ့္ အမွားနည္းသထက္နည္းေအာင္ေတာ့လုပ္ရမယ္ ။ အထူးသျဖင့္အသက္အႏၱရာယ္နဲ႔ၾကံဳေနရတဲ့ သနားဖို႔ေကာင္းတဲ့လူနာေတြအဖို႔ ကိုယ္ဟာ အားကိုးထိုက္တဲ့ ဆရာ၀န္ျဖစ္ဖို႔ လိုတယ္ ။ က်န္တဲ့ဆရာ၀န္လူနာ ဆက္ဆံေရးအမွား ဘာအမွားညာအမွားခြင့္လႊြတ္လို႔ရေပမယ့္ ေဆးကုျခင္းအပိုင္း Medical Treatment မွားရင္ေတာ့ခြင့္လႊတ္လို႔မရဘူး ။ ဆရာ၀န္မလုပ္သင့္ဘူးဆိုျပီး ဆမ ျပန္သိမ္းတာေတြရွိပါတယ္ ။ ဒီေတာ့ ဆရာ၀န္ေတြအေနနဲ႔လည္း အျမဲ Update ျဖစ္ေနေအာင္ Continuous Medical Education ဆိုတဲ့ CME ေတြ တက္ၾကဖို႔လိုတယ္ ။ လူနာေတြနဲ႔ ရင္းရင္းႏွီးႏွီး ေႏြးေႏြးေထြးေထြးေနရမယ္ ေအးတိေအးစက္မလုပ္ရဘူး ဒါဆို အျမဲပဲ မိသားစု ဆက္ဆံေရးကိုရမွာပါ ။ လူနာထက္ပိုက္ဆံကိုပဲ ပို ျမတ္ႏိုးေသာ ဆရာ၀န္ေတြရွိသလို တကယ္ေတာ့ ကိုယ့္အက်ိဳးကို လစ္လွ်ဳရွုျပီး နယ္မွာ အပင္ပန္းခံသြားကုေနတဲ့ ေစတနာ ႏွလံုးလွဆရာ၀န္ေတြလည္းရွိၾကတယ္ ။

ဆရာ၀န္ႏွင့္ မာန္တက္ျခင္း

အဲဒီကိစၥကလည္းရွင္းရအေတာ္ခက္တယ္ ။ ဆရာ၀န္ေတြ တခ်ိဳ႕မာန္တက္ၾကတယ္ တခ်ိဳ႕မာန္မာနမရွိၾကဘူး ။ ပညာတတ္တဲ့ အထူအပါးေပၚမူမတည္ဘူး ။ ေဆးေလာကစ၀င္လာတဲ့ေဟာက္ဆာဂ်င္တစ္ေယာက္ေဆးေက်ာင္းသားတစ္ေယာက္ ေမာက္ေမာက္မာမာနဲ႔လူနာေတြကိုဆက္ဆံျပီး မာန္တက္ေနတာရွိသလို ဘြဲေတြတသီၾကီးယူျပီးတဲ့အေတြ႔အၾကံဳရင့္က်က္ေနတဲ့ဆရာ၀န္ၾကီးေတြက လူနာေတြကို ေႏြးေႏြးေထြးေထြးနဲ႔ဆက္ဆံတာမ်ိဳးလည္းရွိတာပါပဲ ။ တကယ္ေတာ့ ေလာကၾကီးမွာ ျဖစ္ပ်က္ေနသမွ် အေၾကာင္းအရာေတြက ဆရာ၀န္ နဲ႔လူနာျဖစ္တဲ့ကိစၥေတြမဟုတ္ပါဘူး ။ လူ သားေတြဆိုတဲ့လူအခ်င္းခ်င္းျဖစ္ေနၾကတာေတြပါ ။ မာန္တက္တဲ့ဆရာ၀န္ေတြရွိသလို မာန္မတက္တဲ့ဆရာ၀န္ေတြလည္းရွိၾကတယ္ ။ မာန္တက္တဲ့လူနာေတြရွိသလို မာန္မတက္တဲ့လူနာေတြလည္းရွိၾကတယ္ ။ ဒါေပမယ့္လူနာေတြ ယံုၾကည္အားကိုးၾကတဲ့ဆရာ၀န္ျဖစ္ထိုက္ဖို႔အတြက္ေတာ့ မာန္မနာကိုခြာခ်ထားတဲ့ဆရာ၀န္ေတြျဖစ္ၾကဖို႔လိုပါတယ္ ။ တခ်ိဳ႕ဆရာ၀န္ေတြဟာတကယ့္ကို စိတ္ရင္းသေဘာေကာင္းၾကတယ္ ။ လူနာေတြလာျပီဆိုရင္ စိတ္ရွည္ရွည္နဲ႔စမ္းသပ္ၾကသလို ဘယ္လိုမာန္မာနမွမရွိပဲ လူနာေတြကို အက်ိဳးသင့္အေၾကာင္းသင့္ရွင္းျပတတ္ၾကတယ္ ။ တခ်ိဳ႕ဆရာ၀န္ေတြ တကယ့္ကို မာန္တက္ၾကတယ္ ။ လူနာကို ရွင္းျပဖို႔မထိုက္တန္ဘူး ေဆးပညာေတြနားမလည္ပဲဘာလို႔ေမးေနတာလဲ လို႔ ေတြးၾကတယ္ ။ မွန္ပါတယ္လူနာေတြကေဆးပညာနားမလည္ဘူးပဲထားပါ ဒါေပမယ့္ ဘာေရာဂါျဖစ္ေနလို႔ ဘာေတြလုပ္ဖို႔လိုတယ္ ဘာေၾကာင့္ဒီလကၡဏာျဖစ္ေနတာပါ ဆိုျပီးအက်ိဳးသင့္အေၾကာင္းသင့္ရွင္းျပဖို႔လိုတယ္လို႔ထင္မိတယ္ ။  အဲဒီလိုဆရာ၀န္ေတြ အမွန္ကိုျမင္ႏိုင္ၾကပါေစ ေ၀ဒနာခံစားေနရတဲ့လူနာေတြကေတာ့ သိခ်င္ၾကမွာ မလြဲပါဘူး ။

အရွုပ္ထုပ္ၾကီးမ်ား အားမထမ္းၾကေစလို

တခါတခါ တခ်ိဳ႕အေၾကာင္းအရာေတြ ခ်ိန္ဆျပရတာ အရမ္းခက္တယ္ဆိုတာ စာဖတ္သူမ်ား သတိထားမိၾကမွာပါ။ အမွန္ေတာ့ Refer fees ဆိုတာ မျဖစ္စေလာက္ေငြေၾကးေလးပါ ။ ရာဂဏန္းေထာင္ဂဏန္းနဲ႔ ဘာမွမစားေလာက္ေပမယ့္အဲဒီ ကိစၥကိုလက္ညွိဳးထိုးၾကျပီး ဆရာ၀န္ေတြကို အရွုပ္ထုပ္ေတြလို႔စြပ္စြဲေနၾကသူေတြျဖစ္တယ္ ။ ဆန္ရင္းနာနာဖြတ္ဆိုတဲ့စကားအတိုင္း ကၽြန္ေတာ္ကေတာ့ ဆရာ၀န္ေတြကိုပဲေျပာရပါဦးမယ္ ။ လိုအပ္တဲ့ Investigation ကိုပဲလုပ္ခိုင္းပါ လူနာအမ်ားစုက ဆင္းရဲၾကပါတယ္ ။ ကၽြန္ေတာ့္ဆရာ (ေျမာက္ဥကၠလာပ မွ သမားေတာ္ၾကီး ) တစ္ေယာက္ေျပာသလို “ လူနာတစ္ေယာက္ကို creatinine စစ္ဖို႔မလိုပဲ ဘာလို႔စစ္ခိုင္းတာလဲ ” ဆိုသလိုေပါ့ အဲဒီတုန္းက ကၽြန္ေတာ္တုိ႔ကစာသင္သားေတြပါ ။ Durg bruden တို႔လို မ်ိဳး Investigation burden လည္းမျဖစ္ေစခ်င္ပါဘူး ။ လိုအပ္တာကိုပဲတိတိက်က်စစ္ခိုင္းျပီး ေဆး၀ါးတိတိက်က်ေပးႏုိင္တဲ့ ဆရာ၀န္မ်ားကို အတုယူၾကေစခ်င္တယ္ ။ ပထမတစ္ေခါက္ကေရးခဲ့တဲ့ ေဆာင္းပါးထဲက လို႔ ျဖစ္ႏုိင္ရင္ နာမည္ၾကီးရာ ေဆး၀ါးတံဆိပ္ေတြ ေရြးေပးတာမဟုတ္ပဲ လူနာေတြအတြက္ တကယ္ပဲ အရည္အေသြးးျပည့္၀တဲ့ ေဆး၀ါးေတြရေစခ်င္လို႔ ညႊန္းေပးႏုိင္တဲ့ဆရာ၀န္မ်ားျဖစ္ၾကပါေစ ။ ေနာက္တစ္ခု Deal ေတြကိုလည္း ရည္ရြယ္ခ်က္ ၂ခုနဲ႔ေတြ႔ရတယ္ ။ မွန္ပါတယ္ ward ထဲကလူနာေတြအတြက္ donation လိုလို႔ ေဆးရံု facility အတြက္ လိုလို deal လုပ္ၾကတယ္ဆိုရင္ေတာ့ လက္ခံပါတယ္ လူနာေတြအတြက္အမ်ားအက်ိဳးတြက္ပဲေလ ။ ဒီလိုမဟုတ္ပဲ Personal advantage အတြက္ဆိုရင္ေတာ့ေရွာင္ၾကေစခ်င္ပါတယ္ ။

အခု ၀ိုင္းထိုးေနတာ လက္ညွိဳးတစ္ေခ်ာင္းတည္းမဟုတ္ပါဘူး ။ လက္ညွိဳးေပါင္းမ်ားစြာကပါ ။ ကိုယ္ေတြမွ မျပင္ရင္ ကိုယ္ေတြမွ အခ်င္းခ်င္းသတိမေပးရင္ ဒီအတိုင္းပဲ အရွုပ္ဇာတ္လမ္းေတြမွာ ေမ်ာပါေနၾကမလား ။ ဆရာ၀န္ၾကီးေတြကို ေစာ္ကားလိုတဲ့ရည္ရြယ္ခ်က္လား အမွန္ကိုျမင္ေစခ်င္တဲ့ရည္ရြယ္ခ်က္လားဆိုတာကိုေတာ့ စာဖတ္သူေတြနားလည္ၾကမွာပါ ။ ေဆးေလာကကို ႏုိင္ငံတကာ အဆင့္မွီျမင့္မားေစခ်င္ေပမယ့္ Doctor -patient relationship ကိုေတာ့ အရင္ေခတ္က “ မိသားစု ” ဆက္ဆံေရးကိုပဲ လိုခ်င္မိပါတယ္ ။ ဆရာ၀န္ဆိုတာ တကယ္ေတာ့ “ သမား ” ေတြပါ ။ သမား ဂုဏ္နဲ႔ညီေအာင္ေနမွျဖစ္မယ္လို႔ ဆရာၾကီးေတြက ကၽြန္ေတာ္တို႔ကို ခဏခဏေျပာခဲ့ဖူးတယ္ ။ လူနာကို အသက္ကယ္ယံုတင္မဟုတ္ဘူး အဲဒီလူနာရဲ႕ “ ေရရွည္အက်ိဳး ”အတြက္ပါ ေမွ်ာ္ေတြးဆျပီး Plan လုပ္ေပးရမယ္တဲ့ ။ ရပ္ကြက္ထဲ ေဆးထိုးမွားလို႔ ဆမ အသိမ္းခံလိုက္ရတယ္ ေတာကိုေျပးျပီးေျပာင္းသြားတယ္ အမႈရင္ဆိုင္ေနရတယ္စတဲ့ အသံေတြကို လူထုေတြထဲကေန ျပန္မၾကားခ်င္တာအမွန္ပါ ။ လူနာေတြမွာလည္းအေကာင္းအဆိုးရွိေနၾကသလို ဆရာ၀န္ေတြကို နားမလည္ၾကသလို ဆရာ၀န္ေတြမွာလည္းအေကာင္းအဆိုးရွိၾကျပီးလူနာေတြကိုနားမလည္ၾကတာေတြရွိတယ္ ။

ဘတ္လဘိုင္လိုက္ေနတဲ့ ဒီဇတ္လမ္းၾကီးေတာ့ ဘယ္အခ်ိန္အဆံုးသတ္မလဲ ။ လူနာေပါင္းမ်ားစြာ အတြက္လိုအပ္ေနလို႔လစ္ဟာေနတဲ့ လက္ေထာက္ဆရာ၀န္ ရာထူးေပါင္းမ်ားစြာကို အစိုးရကမေပးႏုိင္လို႔ PSC ေျဖခိုင္းတယ္ ျပန္လူစစ္တယ္ ေလ်ာ့ခ်တယ္ ။ အရည္အခ်င္းျပည့္မီလို႔ ဘြဲေတာင္ေပးဆမလက္မွတ္ေတာင္ေပးျပီးမွ PSC ကေမးခြန္းေတြမေျဖႏုိင္လို႔ လက္ေထာက္ဆရာ၀န္မျဖစ္လိုက္ရတဲ့ဆရာ၀န္ေတြထုနဲ႔ေဒးပါ ။ ဆရာ၀န္ေတြမ်ားစြာ ေက်းလက္ေဒသ ေတာင္တန္းေဒသ ေျမျပန္႔ေဒသေတြမွာ လိုအပ္လွ်က္ရွိပါတယ္ ။ အစိုးရအေနနဲ႔လည္း နယ္မွာ သြားလုပ္ရတဲ့ဆရာ၀န္ေတြရဲ႕လစာနဲ႔ အဲဒီဆရာ၀န္ေတြယူရတဲ့ Risk ေတြကို တခါေလာက္ျပန္ဆန္းစစ္ၾကည့္ေစခ်င္တယ္ ။ M.Med.Sc ေျဖဖို႔မျဖစ္မေနလက္ေထာက္ဆရာ၀န္ ဘ၀ကိုလုိခ်င္ၾကတဲ့ဆရာ၀န္အတြက္ နည္းလမ္းေကာင္းတစ္ခုေတာ့ရွာေဖြရလိမ့္မယ္လို႔ တင္ျပခ်င္ပါတယ္ ။ တကယ္ေတာ့ ဆရာ၀န္ေတြပိုေနတာမဟုတ္ပါဘူး ။ လူနာေပါင္းမ်ားစြာအတြက္လိုေတာင္လိုေနပါေသးတယ္ ။ အရည္အခ်င္းျပည့္၀တဲ့ဆရာ၀န္ေတြအမ်ားၾကီးလိုေနပါတယ္ ။ အစိုးရအေနနဲ႔ က်န္းမာေရးက႑ မွာ ဒီထက္ေကာင္းတဲ့ ၀န္ေဆာင္မႈေတြ ဥပမာ လိုအပ္ေနတဲ့ေဆးရံုအစိတ္အပိုင္း ၊ စမ္းသပ္မႈစက္ပစၥည္းေတြနဲ႔ FOC ယူေနရတဲ့ လူနာေတြအတြက္မ်ားစဥ္းစားျပ့ီးျဖည့္ဆည္းေပးမယ္ဆိုရင္ ခုနကတင္ျပခဲ့တဲ့ Deal လုပ္တဲ့ကိစၥေတြလည္း ကင္းရွင္းသြားမယ္လို႔ ျမင္မိတယ္ ။

အစိုးရကို အျပစ္တင္ေနတာမဟုတ္ေပမယ့္ အားနည္ခ်က္ေတြကေတာ့ရွိေနတာပါပဲ ။ Ward အတြင္းအျပင္ သန္႔ရွင္းေရးကအစ ေဆးရံုစၾကၤန္မွာ ခ်ေရာင္းေနတဲ့ေစ်းသည္ေတြ ကြမ္းတံေတြးေတြ အ၀င္ေပါက္ေစာင့္တဲ့လူေတြရဲ႕ မ်က္ႏွာထားေတြ ၊ နာ့စ္ေတြ ေဟာက္စ္ေတြ ဆရာ၀န္ေတြအဆံုးက်န္းမာေရးက႑ၾကီးတစ္ခုလံုးဒီထက္ပိုေကာင္းတဲ့ အေျခအေနတစ္ခုကို တည္ေဆာက္ၾကဖို႔ေမွ်ာ္လင့္မိပါတယ္ ။ အစိုးရက မျဖည့္ဆည္းေပးႏုိင္လို႔ ျဖစ္သလိုလုပ္ေနရပါတယ္ဆိုတဲ့ ေနရာေတြအမ်ားၾကီးပါ ။ ေသခ်ာေတြးၾကည့္ၾကေစခ်င္သည္ ။ ဟီးရိုးမဟုတ္ၾကေသာ ဆရာ၀န္မ်ားႏွင့္ ဆရာ၀န္ကို အသက္ပံုႏွင္းအပ္ရေသာ လူနာမ်ားၾကားက နားလည္စာနာေႏြးေထြးေသာ ဆက္ဆံေရးတစ္ရပ္ကိုသာျမင္ေတြ႔ခ်င္ေနမိေတာ့သည္ ။

သက္တန္႔ခ်ိဳ
30 Jan 2013
စာဖတ္ပရိတ္သတ္သူငယ္ခ်င္းမ်ားကို အစဥ္ေလးစားေသာအားၿဖင့္.......................