Saturday, November 7, 2009

ေဆးလိပ္ေသာက္သူမ်ား အတြက္ ဘားဂါး (Buerger) ေရာဂါ

ေဆးလိပ္ေသာက္သူမ်ား အတြက္ ဘားဂါး (Buerger) ေရာဂါ

ဘားဂါးဆိုတာဘာလဲ ။



ဘားဂါးဆိုတာဟာ ေၿခေထာက္နဲ႔ လက္ေတြမွာ ရွိတဲ့ ေသးငယ္ေသာ သို႔မဟုတ္ အလယ္အလတ္ရွိေသာ ေသြးလႊတ္ေၾကာနဲ႔ ေသြးၿပန္ေၾကာေတြ ေယာင္ရမ္းၿခင္း ႏွင့္ ပိတ္ဆို႔ၿခင္းတို႔ ခဏခဏ ၿဖစ္ေပၚေနၿခင္းကို ဆိုလိုပါတယ္ ။ ဒါဟာ ေဆးလိပ္ေသာက္သံုးၿခင္းနဲ႔ အလြန္အမင္း သက္ဆိုင္လ်က္ ရွိပါတယ္ ။ ေဆးလိပ္ ေသာက္သံုး သူမ်ားအပါအ၀င္ ေဆးလိပ္မေသာက္ေပမယ့္ လည္း ေဆးရြက္ၾကီးစားသံုးသူေတြ Tobacco နဲ႔ပါတ္သတ္တဲ့ထုတ္ကုန္မွန္သမွ် သံုးစြဲသူေတြမွာ ၿဖစ္ေစႏိုင္ပါတယ္ ။

အၿဖစ္မ်ားေစတဲ့ အခ်က္ေတြ ။

စီးကရက္ေသာက္သံုးၿခင္းဟာ ဘားဂါးကို အၿဖစ္မ်ားေစတဲ့ အဓိက အခ်က္ပါ ။ ေဆးလိပ္အရမ္းေသာက္သူေတြ ဥပမာ တစ္ေန႔ကို တစ္ဗူး ႏွုန္း ေသာက္သံုးသူေတြဟာ ဘားဂါးၿဖစ္ေစဖို႔ အခြင့္အလမ္းမ်ားသူေတြ ၿဖစ္ပါတယ္ ။ ေဆးရြက္ၾကီး ငံုတဲ့လူေတြ ကြမ္းစားရင္ေဆးရြက္ၾကီးထည့္စားသူေတြ လည္း ဘားဂါးေရာဂါ ၿဖစ္ပြားေစႏိုင္ပါတယ္ ။ လက္နဲ႔လိပ္တဲ့ ေဆးေပါ့လိပ္ (ဖက္ၾကမ္း) ကိုေသာက္သံုးေတြက ၿဖစ္ပြားႏိုင္ေၿခ ပိုမ်ားပါတယ္ ။ Tobacco မွာပါ၀င္တဲ့ ဓါတုပစၥည္းေတြက သင့္ေသြးေၾကာနံရံေတြကို ထိခိုက္ေစပါတယ္ ။ သူတို႔ကိုေရာင္ရမ္းလာေစပါတယ္ ။ ဘားဂါးၿဖစ္ပြားမႈႏွုန္းဟာ ေဆးလိပ္ေသာက္မႈမ်ားတဲ့ Middle East နဲ႔ East မွာ ပိုမ်ားပါတယ္ ။ သင္ဟာ ေဆးလိပ္ေသာက္သံုးသူ တစ္ေယာက္ မဟုတ္ခဲ့ဘူး ဆိုရင္ေတာင္မွ သင့္မွာ ဘားဂါး ၿဖစ္ေနၿပီ ဆိုရင္ေတာ့ ေဆးလိပ္ေသာက္သူမ်ားနဲ႔ ေ၀းေ၀းေနသင့္ပါတယ္ ။ ဘာေၾကာင့္လည္းဆိုေတာ့ သူတို႔ရဲ႔ ေဆးလိပ္ေငြ႔ကလည္း သင့္ကို ထိခိုက္ေစပါတယ္ ။

ဘားဂါးရဲ႔ ေရာဂါ လကၡဏာေတြ ။



၁ ။ ေၿခေထာက္မွာ နာက်င္လာၿခင္းနဲ႔ အားနည္းလာၿခင္း လက္မ်ားနာက်င္လာၿခင္း လက္ေမာင္းမ်ား နာက်င္လာ ၿခင္းနဲ႔အားနည္းလာၿခင္း ။
၂ ။ သင့္ရဲ႔ လက္ေတြ ေၿခေထာက္ေတြ ေရာင္ရမ္းလာၿခင္း ။
၃ ။ လက္ေခ်ာင္းေလးေတြနဲ႔ ေၿခမ ၊ ေၿခေခ်ာင္းေလးေတြဟာ ၿဖဴေဖ်ာ့လာၿပီး အထူးသၿဖင့္ ေအးတဲ့အခါမွာ ပိုသိသာပါတယ္ ။ ဒါကို Raynaud's phenomenon လို႔ေခၚပါတယ္။

ဘားဂါးကေန ဘာေတြ ဆက္ၿဖစ္လာႏိုင္သလဲ ။



ဘားဂါးေရာဂါက ပိုဆိုးလာၿပီဆိုရင္ သင့္ရဲ႔ လက္ေတြ ေၿခေထာက္ေတြကို ေသြးပို႔မႈႏွုန္းေသြး စီးဆင္းမႈႏွုန္း နည္းလာပါတယ္ ။ ဒါဟာ ေသြးေတြက လက္ေခ်ာင္းေလးေတြ ေၿခေခ်ာင္းေလးေတြစီ စီးဆင္းရာမွာ ပိတ္ဆို႔တဲ့ အတားအဆီးေတြ (Blood clots) ရွိေနတဲ့အ တြက္ေၾကာင့္ပါ ။ ဒါေၾကာင့္ ေသြးေတြက ေအာက္ဆီဂ်င္နဲ႔ အာဟာ ရေတြကို တစ္ရွုးေတြဆီကို မပို႔ေပးႏိုင္ေတာ့ ပါဘူး ။ ဒါေၾကာင့္ ေၿခဖ်ားလက္ဖ်ားေလးေတြမွာ ရွိတဲ့ တစ္ရွုးေလးေတြ ေသဆံုးသြားပါတယ္ ။ ဒါကို gangrene လို႔ေခၚပါတယ္ ။ ဂမ္ဂရင္း ရဲ႔ လကၡဏာေတြကေတာ့
ေရၿပားဟာ အမဲေ၇ာင္ အၿပာေရာင္ေၿပာင္းသြားၿခင္း ၿဖစ္တဲ့ ေၿခေခ်ာင္းလက္ေခ်ာင္းမွာ အာရံုခံစားမႈ မရွိေတာ့ၿခင္း ၿဖစ္တဲ့ ေနရာမွာ အနံ႔ နံလာၿခင္း စသည္တို႔ ၿဖစ္ပါတယ္ ။ဂမ္ဂရင္း ၿဖစ္ၿပီဆိုရင္ေတာ့ ၿဖစ္တဲ့ ေၿခေခ်ာင္းလက္ေခ်ာင္းကို ၿဖတ္ထုတ္ပစ္ဖို႔ လိုအပ္ပါတယ္ ။

ကုသမႈနဲ႔ ေဆး၀ါးေတြ ။

ဘာကုသမႈမွ ဘားဂါးကို မကုႏိုင္ပါဘူး ။ သင့္ရဲ႔ ဆရာ၀န္ကလည္း သင္ၿဖစ္ေနတဲ့ ခံစားမႈေတြ လကၡဏာေတြကို ေလ်ာ့နည္းသြားေအာင္ ကုသမႈ အမ်ိဳးမ်ိဳးနဲ႔ ခ်ဥ္းကပ္ယံုပဲ ရွိပါလိမ့္မယ္ ။ အဲဒါေတြကေတာ့

၁ ။ သင္ေဆးလိပ္ၿဖတ္ဖို႔ အကူအညီေပးႏိုင္တဲ့ ေဆး၀ါးေတြ ႏွစ္သိမ့္ေဆြးေႏြးေပးၿခင္း သင့္ရဲ႔ ေသြးေၾကာေတြ ေရာင္ရမ္းမႈသက္သာေအာင္ ေဆးေပးၿခင္း ။
၂ ။ သင့္ရဲ႔ ေသြးလည္ပတ္မႈေကာင္းေအာင္ ခဲေနတဲ့ေသြးေတြ ၿပန္က်ဲသြားေအာင္ ေဆးေပးၿခင္း (ဥပမာ Cilostazol )
၃ ။ ၿဖစ္ပြားတဲ့ ေနရာက အာရံုေၾကာေတြကို ၿဖတ္ေတာက္ပစ္ၿခင္း (ဒါကေတာ့ နာတာကို သက္သာေစဖို႔ပါ )
၄ ။ ေၿခေထာက္ လက္ ၿဖတ္ထုတ္ပစ္ၿခင္း (အကယ္၍ ပိုး၀င္ေနတယ္ ပုပ္ေနၿပီဆိုရင္ လုပ္ေဆာင္ရမွာ ၿဖစ္ပါတယ္ )

ဘယ္လိုကာကြယ္မလဲ ။

သင္ဟာ ဘားဂါးၿဖစ္ေနၿပီ လို႔ သိတာနဲ႔ တၿပိဳင္နက္ ေဆးလိပ္ေသာက္သံုးတာကို ခ်က္ခ်င္းၿဖတ္ပစ္ရမွာ ၿဖစ္ပါတယ္ ။ ထူးဆန္းတာတစ္ခ်က္က ေတာ့ သင္ေဆးလိပ္ၿဖတ္လိုက္တာနဲ႔ တၿပိဳင္နက္ သင့္ရဲ႔ ေၿခလက္ေတြ ေသြးေၾကာေတြေရာင္ရမ္း ေနတာေတြ ခ်က္ခ်င္းသက္ သာသြားၿခင္း ၿဖစ္ပါတယ္ ။ ေဆးလိပ္အခ်ိန္မွီၿဖတ္ပစ္တဲ့ လူအမ်ားစုဟာ ေၿခလက္ေတြ ၿဖတ္ပစ္စရာ မလိုအပ္ေတာ့ပါဘူး ။ ဆက္ေသာက္ေနမယ္ဆိုရင္ေတာ့ သင္ရဲ႔ ဘားဂါးကို ပိုဆိုးေစၿပီး သင့္ရဲ႔ ေၿခလက္ေတြ ဖယ္ရွားပစ္ခံရမွာ ၿဖစ္ပါတယ္ ။

ေဆးလိပ္ၿဖတ္ဖို႔ဟာ ခက္ခဲလွပါတယ္။ သင္ဟာ ေဆးလိပ္ေသာက္သံုးသူ အမ်ားစုထဲက တစ္ေယာက္ဆိုရင္ သူတို႔လိုပဲ အတိတ္တုန္းက ေဆးလိပ္ၿဖတ္ဖို႔ ၾကိဳးစားခဲ့ဖူးမွာပါ ။ဒါေပမယ့္ ေအာင္ၿမင္ခဲ့မွာမဟုတ္ပါဘူး ။ ဆရာ၀န္နဲ႔ တိုင္ပင္ၿပီး သင့္ ၿပႆနာကို ေၿပာၿပပါ ။ သင့္ဒုကၡကို ကူညီေပးႏိုင္မယ့္ ေဆး၀ါးေတြ ရွိပါတယ္ ။ ပီေက၀ါးၿခင္းနဲ႔ စိတ္အာရံုေၿပာင္းၿခင္း ။ ေနာက္တစ္ခုကေတာ့ နီကိုတင္းအစားထိုး ထုတ္ကုန္ေတြကို သံုးစြဲၿခင္းပဲ ၿဖစ္ပါတယ္။ ဘာေၾကာင့္လည္းဆိုေတာ့ နီကိုတင္းကလည္း ဘားဂါးကို ပိုဆိုးေစတဲ့အရာၿဖစ္တဲ့အတြက္ပါ ။ ေနာက္တစ္နည္းကေတာ့ ေဆးလိပ္ၿဖတ္ ပရိုဂရမ္ကို အသံုးၿပဳၿခင္းပဲ ၿဖစ္ပါတယ္ ။ ဒါကေတာ့ ေဆးရံု ေဆးခန္းမွာ ရက္အနည္းငယ္သြားေနၿပီး ကုသမႈ ခံယူၿခင္းပဲ ၿဖစ္ပါတယ္ ။ အဲဒီအခ်ိန္ေတြမွာ သင္ဟာ လူမႈေရး လုပ္ငန္းေတြမွာ ပါ၀င္ေဆာင္ရြက္ၿခင္း ကုသိုလ္ေရး ေတြ လုပ္ေဆာင္ၿခင္းအားၿဖင့္ သင့္ကို Tobacco free world ထဲကိုေခၚေဆာင္သြား မွာ ၿဖစ္ပါတယ္ ။

အိမ္မွာေနရင္းနဲ႔ ဘာေတြ လုပ္ေဆာင္မလဲ ။

သင့္မွာ ဘားဂါး ရွိေနၿပီဆိုရင္ သင့္ေၿခေခ်ာင္းေတြလက္ေခ်ာင္းေတြကို ဂရုစိုက္ပါ ။ သင့္ရဲ႔ အေရၿပားေပၚက ၿခစ္ရာ ရွရာေတြကို သတိထားပါ သင္ဟာ အာရံုခံစားမႈရွိေနေသးလားမရွိေတာ့ဘူးလား ဆိုတာ စမ္းစစ္ပါ ။ ေၿခလက္ေတြ ေအးေနၿခင္းဟာ သင္ဟာ ပိုးမႊားအလြယ္တကူ ၀င္ေ၇ာက္ကူးစက္ခံႏုိင္ရတဲ့ အေၿခအ ေနၿဖစ္ပါတယ္ ။

စာေရးသူ....သက္တန္႔ခ်ိဳ (၁၁း၁၀ ည ၆.၁၁.၀၉)

Ref: Wikipedia
: Mayo Clinic

စာဖတ္ပရိတ္သတ္သူငယ္ခ်င္းမ်ားကို အစဥ္ေလးစားေသာအားၿဖင့္.......................

16 comments:

  1. ပန္းခင္းေဖေဖလည္း ေဆးလိပ္ေသာက္တယ္
    ဘယ္လိုေျပာေျပာ ေျပာလို ့မရဘူး
    အခုေတာ ့ ဒီပို ့စ္ေလးကို သူ ့ကိုျပရမယ္
    ေၾကာက္တတ္ရင္ေတာ ့ နဲနဲဆင္ျခင္သြားမယ္ထင္ပါတယ္
    print ထုတ္ခြင့္ျပဳပါလို ့ :)

    ReplyDelete
  2. ဘာဂါးအတြက္ ေက်းဇူးပါ....သက္တန္႔ေရ...

    ReplyDelete
  3. ေက်းဇူးဗ်ာ
    ဒီပုိ႔စ္ ကုိယူသုံးခြင္႔ျပဳပါခင္ဗ်ား
    http://friendsdaygroup.ning.com
    အဲမွာေဆးလိပ္ေသာက္တဲ႔သူငယ္ခ်င္းေတြရွိတယ္အစ္ကုိရ
    ျပခ်င္လို႔ပါ ယူသုံးခြင္႔ျပဳပါလို႕ခြင္႔ေတာင္းပါတယ္

    ReplyDelete
  4. ဟုတ္ကဲ့ ယူသံုးပါကိုဘၾကိဳင္ေရ...ေက်းဇူးပါခင္ဗ်

    ReplyDelete
  5. သက္တန္႕ေရ....
    ဒီpost ေလးကို English လိုဘာသာၿပန္ထားတာရွိလားဟင္..
    “မ”အလုပ္လုပ္တဲ႔ဆိုင္မွာခ်ိတ္ထားခ်င္လို႕...

    ReplyDelete
  6. ေၾကာက္စရာႀကီးေနာ္။
    ေတာ္ေသးတယ္။ မစၥတာပီက ေဆးလိပ္မေသာက္လို႔။
    ေၾကာ္ျငာဝင္သြားတယ္ :P

    ReplyDelete
  7. ေဆးလိပ္မေသာက္ဘူး...
    ေၾကာက္လို႕................

    းဝ)

    ReplyDelete
  8. ေဆးလိပ္မေသာက္ေပမယ့္ ေသာက္သူနဲ႔နီးနီးနားနား အျမဲ ေနရေတာ့ ေၾကာက္တယ္။ ဘားဂါးေရာဂါ ေၾကာက္စရာပဲ။ ေဆးလိပ္္ tobacco နစ္ကိုတင္း တခုမွ မေကာင္းပါလား။။။ ေက်းဇူးပါေမာင္ေလးေရ။

    ReplyDelete
  9. ေဆးလိပ္ေတာ့ေသာက္တယ္။ အရင္ကဆုိမေသာက္ပဲ ေနလို ့ရေပမဲ့ အခုေတာ့ ဆဲြသလိုျဖစ္ေနျပီ။ ၿပီးေတာ့ ကြ်န္ေတာ္က ေဆးလိပ္ေသာက္ရင္း ေတြးရတာ ပိုအရသာ ရွိသလို ခံစားရလို ့ဗ်ာ....။ ဒီပို ့စ္ေလးဖတ္ၿပီး နည္းနည္း တုန္လွဳပ္သြားတယ္။ ဒါေပမဲ့ ကြ်န္ေတာ္ မျဖတ္ေတာ့ပါ ဘူး။ မရေတာ့လုိ့။ အခုလို ဒီပိုစ့္ေလးတင္ထားတာေကာင္း တယ္။ ကြ်န္ေတာ့္အတြက္ ဘာမွမထူးေတာ့ေပမဲ့။ က်န္တဲ့ ညီအကိုအတြက္အရမ္းအဓိပါယ္ရွိတယ္။ ေက်းဇူးပဲဗ်ာ..

    ReplyDelete
  10. This is such a great resource that you are providing and you give it away for free. I enjoy seeing websites that understand the value of providing a prime resource for free. I truly loved reading your post. Thanks!

    ReplyDelete
  11. ဦးစစ္မင္း (TTCရြာသား)February 24, 2011 at 4:01 AM

    ေဆးလိပ္ ကို ေၾကာက္သြားလို့ ျဖတ္ထားတာ ၂ နွစ္ေက်ာ္ပါပီ ဗ်ာ..ခု ေနတဲ့အခန္း ေဖာ္က ေဆးလိပ္ေသာက္တယ္.. ေမာ္စကိုမွာကအရမ္းေအးတယ္ ေဆာင္းရာသီဆို တံခါးက မဖြင့္ရဲသေလာက္ပဲ အဲ့ေတာ့ ေလေကာင္းေလသန့္ဆိုတာ အခန္းတြင္းမွာ မရွိသေလာက္ပဲေပါ့..။ ခုအခန္းေဖာ္က အခန္းထဲ ေဆးလိပ္ေသာက္ေတာ့ ကၽြန္ေတာ္ ေတာ္ေတာ္စိတ္ညစ္ရတယ္ဗ်ာ... :( ။ အခန္းထဲ မေသာက္နဲ့လို့ ေမတၱာရပ္ခံတာလဲ မရ...။ ကၽြန္ေတာ္ ဘယ္လို မ်ား ဆက္လုပ္သင့္သလဲ ကိုသက္တန့္ေရ အၾကံေပးပါအံုး :S

    ReplyDelete
  12. ဒီလို ပညာေပး အသိေလးေတြ ေပးႏိုင္ ေရးႏိုင္တာ တကယ္ကို ေကာင္းပါတယ္ ...ေနာင္လဲ ဒီထက္မ်ားမ်ား ေရးႏိုင္ပါေစ..............စကားမစပ္ ..မ်က္စိနဲ ့ ပက္သက္တဲ ့ ေဆာင္ရန္ေရွာင္ရန္ေလးေတြလဲ သိခ်င္ပါတယ္ ...ႀကိဳးစားေပးပါဦး...ေနာင္ႀကီး ...

    ReplyDelete
  13. ဒီလို ပညာေပး အသိေလးေတြ ေပးတာ တကယ္ကို ေက်းဇူးတင္ပါတယ္ ....ေနာက္ေနာင္မ်ားမွာလဲ ဒီထက္မက ေရးႏိုင္္ပါေစလို ့ ......မ်က္စိနဲ ့ပက္သက္လို ့ ေဆာင္ရန္ ေရွာင္ရန္ မ်ားလဲ သိခ်င္လို ့ ႀကိဳးစားေပးပါဦး ......

    ReplyDelete
  14. သူငယ္ခ်င္းေတြကိုေဝမွ်ေပးလိုက္မယ္ေနာ္
    ကိုႀကီးေရတားတားကေတာ့ယူသြားၿပီးေနာ္

    ReplyDelete
  15. အခုလိုအသိပညာရတာေက်းဇူးပဲအကိုႀကီးေရ
    သူငယ္ခ်င္းေတြကိုၿပန္္ေၿပာခ်င္လို႕ယူသြားၿပီးေနာ္

    ReplyDelete
  16. ေဆးလိပ္ေသာက္ရင္ဘာျဖစ္တယ္..ညာျဖစ္တယ္နဲ႔ဗ်ာ.အမ်ိဳးမ်ိဳးေရာဂါေတြၾကားရတယ္.စိတ္ညစ္တယ္.ျဖတ္လို႔လဲမရဘူး.လူသားေတြအတြက္အႏၱာရယ္ရွိတယ္ဆိုရင္..မႈးယစ္ေဆး၀ါးဥပေဒနဲ႔ထုတ္လုပ္ခြင့္ပိတ္ လိုက္ရင္ေကာင္းမယ္ဗ်ာ......

    ReplyDelete