Tuesday, November 1, 2011

ၾကက္မ်က္သင့္ေရာဂါ သို႔မဟုတ္ ညဖက္ အေမွာင္မၿမင္ရၿခင္း (Night Blindness)

ၾကက္မ်က္သင့္ေရာဂါ သို႔မဟုတ္ ညဖက္ အေမွာင္မၿမင္ရၿခင္း (Night Blindness)





ဒီပို႔စ္ေလးကေတာ့ ဗီတာမင္ေအအေၾကာင္း ေရးတုန္းက ကိုမ်ိဳး (အညာေၿမ) က ေမးၿမန္းသြားတဲ့ ပို႔စ္ေလး ၿဖစ္ပါတယ္ ။

တခ်ိဳ႕ေသာလူေတြမွာ ညဖက္ အေမွာင္ကိုမၿမင္ရၿခင္း အလင္းေလးနည္းနည္း ေလး နည္းသြားတာနဲ႔ ရုပ္လံုးမသဲ ကြဲေတာ့တဲ့အေၿခ အေနေတြၾကံဳရတတ္ပါတယ္ ။ အဲဒီလို အလင္းနည္းတဲ့အခ်ိန္ညအခါမွာ မၿမင္ရၿခင္း ကိုေတာ့ ေဆး ပညာအရ Nyctalopia လို႔ေခၚပါတယ္ ။ ဒါဟာ မ်က္စိေရာဂါေတြရဲ႕ လကၡဏာတစ္ခု လည္းၿဖစ္ပါ တယ္ ။ ၾကက္မ်က္သင့္ေရာဂါလို႔ ၿမန္မာလိုေခၚၾကၿပီး Night Blindness ဟာာ ေမြးကတည္းက ပါလာတာလည္း ၿဖစ္ႏုိင္ၿပီး ေနာက္တစ္မ်ိဳးက မ်က္လံုးကို ထိခိုက္ဒါဏ္ရာရလို႔ၿဖစ္ေစ ( အာဟာရခ်ိဳ႕တဲ့မႈ - ဗီတာမင္ေအ ) ေၾကာင့္ ၿဖစ္ ရႏုိင္ပါတယ္ ။ ၾကက္မ်က္သင့္ေရာဂါအဓိကအၿဖစ္မ်ားေစတဲ့ေရာဂါကို Retinitis pigmentosa လို႔ေခၚပါ တယ္ ။ အဲဒါဟာ မ်က္လံုးရဲ႕ အၿမင္ပံုရိပ္လႊာ retina မွာ rod cells လို႔ေခၚတဲ့အေခ်ာင္းသ႑ာန္ ဆဲလ္ေတြဟာ အလင္းေရာင္ကို တန္႔ၿပန္႔ႏုိင္တဲ့စြမ္းရည္တၿဖည္းၿဖည္းေလ်ာ့နည္းဆံုးရွံုးလာလို႔ၿဖစ္ပါတယ္ ။ ေမြးရာပါအေၿခ အေန ၿဖစ္ တဲ့ Nyctolopia သာခံစားေန ၿပီဆိုရင္ေတာ့ တၿဖည္းၿဖည္းပိုဆိုး လာႏုိင္ၿပီး ေနာက္ပိုင္း ဆိုရင္ေတာ့ ေန႔ဖက္ မွာ ပါ မၿမင္ရတဲ့အေၿခအေနေတြၾကံဳရႏိုင္ပါတယ္ ။ ေနာက္ေမြးရာပါ အေၿခအေနတစ္ ခုၿဖစ္ တဲ့ X-linked congenital stationary night blindness မွာဆိုရင္ေတာ့ ဒီ rods ေလးေတြ အလုပ္ လုပ္တာ နည္းၿခင္းသို႔မဟုတ္ လံုး၀အလုပ္မလုပ္တာၿဖစ္ႏုိင္ၿပီး ဒါေပမယ့္အေၿခအေန ကေတာ့ပိုဆိုး သြားၿခင္းမ ရွိပါဘူး ။



ေနာက္ထပ္ Night blindness ကိုၿဖစ္ေစတဲ့အေၾကာင္းရင္းကေတာ့ ဗီတာမင္ေအလို႔ေခၚတဲ့ retinol ခ်ိဳ႕တဲ့ ၿခင္းေၾကာင္ံၿဖစ္ပါတယ္ ။ ဗီတာမင္ေအကိုေတာ့ ငါးဆီ ၊ အသည္းနဲ႔တၿခားစားေသာက္ဖြယ္ရာေတြမွာ ရႏိုင္ပါ တယ္ ။ ဒုတိယကမၻာစစ္တုန္းကေတာ့ေပါ့ ၿဗိတိသွ် ေလတပ္ပိုင္းေလာ့ေတြက ညဖက္ အေမွာင္အတြက္ ညဖက္ စစ္ ဆင္ေရးေတြအတြက္ အထူးစိုးရိမ္ခဲ့ၾကရတယ္ ။ ဒါေပမယ့္လည္း သူတို႔ေအာင္ၿမင္ခဲ့ၾကပါတယ္ ။ ဘာေၾကာင့္ လည္းဆိုေတာ့ ပိုင္းေလာ့ေတြဟာ ညဖက္စစ္ဆင္ေရးအတြက္ပ်ံသန္းေနစဥ္မွာ မုန္လာဥေတြေပါ မ်ားစြာ စားခဲ့ၾက တယ္ ။ မုန္လာဥေတြမွာ Carotenoids ေတြမ်ားစြာပါ၀င္ၿပီး အဲဒါေတြက ဗီတာမင္ေအလို႔ေခၚတဲ့ Retinol အၿဖစ္ကိုေၿပာင္းလဲေပးႏုိင္တယ္ ။ ဒါေၾကာင့္သူတို႔က တကယ့္အေၾကာင္းၿပခ်က္မွာေတာ့ ဒီစစ္ ဆင္ေရးေတြေအာင္ ၿမင္ရၿခင္းဟာသူတို႔ရဲ႕ေနာက္ဆံုးေပၚ Advanced rader technologies ေတြကို အသံုးၿပဳခဲ့ၾက လို႔ၿဖစ္တယ္လို႔ဆိုပါတယ္ ။

ေနာက္ထပ္ ဆန္႔က်င္ဖက္ အလင္းစူးရွရွေတြကိုမၿမင္ရတဲ့အေၿခအေနကိုေတာ့ hemeralopia လို႔ေခၚၿပီးၿဖစ္ တာေတာ့ ရွားပါတယ္ ။

ဘာေၾကာင့္ၿဖစ္တာလဲ ?

ၾကက္မ်က္သင့္ေရာဂါကိုၿဖစ္ေစတဲ့အေၾကာင္းအခ်က္မ်ားစြာ ရွိပါတယ္ ။ အဲဒါေတြကေတာ့

Vitamin A deficiency (ဗီတာမင္ေအ ဓါတ္ခ်ိဳ႕တဲ့ၿခင္း )
retinitis pigmentosa
congenital night blindness (ေမြးရာပါ ညဖက္မၿမင္ရၿခင္း)
Sorsby's fundus dystrophy
pathological myopia
peripheral cortical cataract
oguchi disease
refractive surgery (RK, PRK, LASIK) စတဲ့အေၾကာင္းေတြေၾကာင့္ၿဖစ္ပါတယ္ ။

(အခ်ိဳ႕ေသာ စကားစုမ်ားမွာ ၿမန္မာလို တိုက္ရိုက္ၿပန္ရန္ခက္ခဲေသာေၾကာင့္ ခ်န္လွပ္ထားခဲ့ပါသည္ )

ဟိုးေရွးေရွးတုန္းကေတာ့ ဒီလို Nyctalopia ကို moonblink လို႔ေခၚၿပီး ဒါဟာ ယာယီညဖက္မၿမင္ရၿခင္း လေရာင္ နဲ႔ အိပ္ မိတဲ့အတြက္ၿဖစ္ရတယ္လို႔ အယူအဆေတြလည္းရွိၾကပါေသးတယ္ ။ ကဲ ဒီလိုဆို ညဖက္မၿမင္ ရၿခင္း Night Blindness အတြက္ ဘယ္လို စမ္းသပ္မႈေတြလိုအပ္သလဲဆိုတာကိုလည္း ကၽြန္ေတာ္ တို႔ၾကည့္ၾကရေအာင္ ။

၁ ။ မ်က္စိမွ အေရာင္ကိုခြဲၿခားႏိုင္မႈအားစစ္ေဆးၿခင္း ( Color vision testing)
၂ ။ မ်က္စိသူငယ္အိမ္မွ အလင္းေရာင္အားတုံ႕ၿပန္ႏိုင္မႈအားစစ္ေဆးၿခင္း ( Pupil light reflex)
၃ ။ အလင္းယိုင္ၿခင္းအားစမ္းသပ္ၿခင္း ( Refraction )
၄ ။ မ်က္စိအၿမင္အာရံုခံလႊာ စစ္ေဆးၿခင္း ( Retinal examination)
၅ ။ Slit lamp examination
၆ ။ Visual acuity စသည္တို႔ၿဖစ္ပါတယ္ ။

တၿခားစစ္ေဆးမႈေတြအေနနဲ႔ ERG လို႔ေခၚတဲ့ Electroretinogram ရိုက္ႏုိင္ၿပီး Visual field စတဲ့စစ္ေဆး မႈေတြၿပဳလုပ္ႏုိင္ပါတယ္ ။

Night Blindness အားကုသၿခင္း

ၾကက္မ်က္သင့္ေရာဂါရွိေနတဲ့သူတစ္ေယာက္ကိုေတြ႔ၿပီဆိုပါေတာ့ သင္ကူညီေပးႏုိင္တာေတြရွိပါတယ္ ။ အ လင္းေရာင္ နည္းတဲ့ေန ရာေတြမွာ သြားလာလႈပ္ရွားတဲ့အခါ လူနာ ထိခိုက္ဒါဏ္ရာမရရွိေစဖို႔အတြက္ လံုၿခံဳစိတ္ ခ် ရေအာင္ ကူညီေပးရမွာၿဖစ္ပါတယ္ ။ အကယ္၍ လူနာဟာ ဆရာ၀န္ရဲ႕ေထာက္ ခံခ်က္ရတယ္ ဆိုရင္ေတာင္မွ ညဖက္ ကားေမာင္းၿခင္းကိုေတာ့ေရွာင္ရွားရမွာၿဖစ္ပါတယ္ ။ ဗီတာမင္ေအ ခ်ိဳ႕တဲ့ၿခင္းအတြက္ ဗီတာမင္ေအ ပါတဲ့ေဆးလံုးေတြ အစားအစာေတြ စားသံုးရမွာၿဖစ္ပါတယ္ ။

Night Blindness ကို ကုသမႈေတြကေတာ့သူ႔ကိုၿဖစ္ေစတဲ့ အေၾကာင္းအရင္းေတြေပၚမူတည္ပါတယ္ ။ ကုသမႈဟာ အခ်ိဳ႔ဆိုရင္ ေတာ့ ဆရာ၀န္က ညႊန္ၾကားေသာ မ်က္မွန္အသစ္လဲ တပ္လိုက္ယံုနဲ ႔ေကာင္းသြားတာ လည္းရွိပါတယ္ ။ အခ်ိဳ႕ႈကေတာ့ပ Glaucoma လို႔ေခၚတဲ့ ေရတိမ္ ရွိရင္ကုသရမွာၿဖစ္ၿပီးေတာ့ အကယ္၍ ဒီလို night blindness ဟာ Cataracts လို႔ေခၚတဲ့ အတြင္းတိမ္ ေၾကာင့္ၿဖစ္ တယ္ဆိုရင္ေတာ့ခြဲစိတ္ကု သရမွာၿဖစ္ ပါတယ္ ။ ဒါေၾကာင့္ ၾကက္မ်က္သင့္ေရာဂါဟာ ဘာေၾကာင့္ၿဖစ္သလဲဆိုတဲ့ Causes ေပၚမူတည္ ၿပီးကုသ မႈေတြဟာ လည္း အမ်ိဳးမ်ိဳးေၿပာင္းလဲသြားမွာၿဖစ္ေၾကာင္းတင္ၿပေပးရင္း အဆံုးသတ္လိုက္ပါတယ္ ။

သက္တန္႔ခ်ိဳ
1st Nov 2011

Ref :
http://en.wikipedia.org/wiki/Nyctalopia
http://my.clevelandclinic.org/disorders/night_blindness/hic_night_blindness.aspx

စာဖတ္ပရိတ္သတ္သူငယ္ခ်င္းမ်ားကို အစဥ္ေလးစားေသာအားၿဖင့္.......................

3 comments:

  1. ကိုသက္တန္႕ ေရ..
    ေက်းဇူးပါဗ်ာ။
    ရန္ကုန္မွာ အဆင္ေျပေျပ ကုသလို႕ ရႏုိင္ရင္ က်ဳပ္ရဲ႕ လုပ္ငန္းစဥ္ စလိုက္ခ်င္ျပီဗ်ာ။
    ရြာမွာ စာရင္းေကာက္ထားတာ ၁၀ ေယာက္ေက်ာ္ေနျပီ။ အားလံုးနီးပါးက ေမြးရာပါ ျဖစ္ၾကတယ္လို႕ ယံုၾကည္တယ္။ တခ်ဳိ႕လဲ ရွက္လို႕ မေျပာၾကဘူး ထင္ပါရဲ႕။ ကုသလို႕ ေအာင္ျမင္ရင္ ေျပာလာၾကမယ္ ထင္ပါတယ္။
    ကုသိုလ္ေရးမို႕ ကိုသက္တန္႕ေရ.. ေဆးခန္းျဖစ္ျဖစ္..ေဆးရုံျဖစ္ျဖစ္ ညႊန္းပါအံုး။

    ခင္မင္ေလးစားလွ်က္
    ကိုမ်ိဳး (အညာေျမ)

    ReplyDelete
  2. ေၾကြရုပ္ေကာင္းကင္November 1, 2011 at 6:08 PM

    ၾကက္မ်က္စိအေၾကာင္းဖတ္သြားပါတယ္။ ဒီလိုသိထားေတာ့လဲပိုေကာင္းတာေပါ့။မ်က္လံုးကအရမ္းကိုအေရးၾကီးတာဆိုေတာ့။ :)

    ReplyDelete
  3. ၾကက္မ်က္သင့္ေရာဂါအေၾကာင္းကို မွတ္သားသြားပါတယ္ ကိုသက္တန္႕ေရ။။ က်န္းမာေရး ဗဟုသုတနဲ႕ အလွမ္းေဝးတဲ့ သူဆိုေတာ့ ပါရာစီတေမာေတာင္ စာေရးမထားရင္ ေသခ်ာမသိတဲ့ဘြ။။ ဒါေၾကာင့္ ခုလိုဗဟုသုတေလးေတြအတြက္ ေက်းဇူးတင္မိပါတယ္။။။

    ReplyDelete