ေႏြရာသီ ၊ က်န္းမာေရးႏွင့္ သၾကၤန္

ေႏြရာသီ ၊ က်န္းမာေရးႏွင့္ သၾကၤန္

ေႏြဥတုထဲ သိသိသာသာ ေရာက္ၿပီမို႔ ရာသီဥတုက တစ္စထက္တစ္စ ပူၿပင္းကာေန၏ ။ ေန႔လည္ပိုင္း အခ်ိန္မ်ား တြင္ အပူ ခ်ိန္မ်ားၿပီး ညလယ္ပိုင္းအခ်ိန္မ်ားတြင္မူ ေအးၿမေနတတ္၏ ။ရာသီ ဥတု ေၿပာင္း လဲေနေသာ ကာ လၿဖစ္ေသာေၾကာင့္ က်န္းမာေရးကို အထူးဂရုၿပဳရန္လိုေပသည္ ။ မၾကာခင္လည္း မဟာသၾကၤန္ က်ေရာက္ေတာ့ မည္ၿဖစ္ေသာေၾကာင့္က်န္းမာေပ်ာ္ရႊင္စြာ ေရကစားႏိုင္ရန္ႏွင့္ ေနပူရွိန္ထဲတြင္ ေဆာင္ရန္ေရွာင္ရန္မ်ားကိုလည္း သိရွိရန္လိုအပ္ေပသည္ ။ မိုးဥတုတြင္သာ တုပ္ေကြးဖ်ားနာမ်ား မ်ားတတ္သည္မဟုတ္ ။ ေႏြရာသီ တြင္လည္း သတိမမူပဲ က်န္းမာေရးကို ဂရုမစိုက္ပါက ေရာဂါေပါင္းစံု၀င္ေရာက္တတ္ေပသည္ ။ ထို႔ေၾကာင့္ ေႏြရာ သီႏွင့္ က်န္းေရးဆိုင္ရာ ဆက္ႏြယ္ေနေသာ အခ်က္အလက္မ်ားကို ေဖာ္ၿပေပးလိုက္ပါသည္ ။

၁ ။ ေႏြရာသီႏွင့္ အာဟာရ

ေႏြရာသီမွာ အာဟာရဓါတ္ကို ညီညႊတ္မွ်တစြာ စားသံုးဖို႔လိုအပ္ပါတယ္ ။ အထူးသၿဖင့္ေရ ဓါတ္အၿမဲ ၿဖည့္ တင္းေပး ရန္ လိုပါတယ္။ ေႏြအပူရွိန္ထဲမွာ ေခၽြးထြက္မ်ားတဲ့အတြက္ ေရဓါတ္နဲ႔ဓါတ္ဆား ( electrolyte) မ်ားဆံုး ရွံုးၿပီး ေရဓါတ္ခမ္းေၿခာက္ၿခင္း (Dehydration) ကို ခံစားရႏိုင္ပါတယ္ ။ ဒါေၾကာင့္ ေနအပူရွိန္ထဲမွ ၿပန္ လာၿပီး ေခၽြးထြက္မ်ားေသာသူမ်ား (ဥပမာ ေဂါက္ရိုက္သမ်ားမ်ား ၊ ေဘာလံုးသမားမ်ား ) ဓါတ္ဆား ၊ အခ်ိဳရည္ ၊ ေရနဲ႔အရည္ရႊမ္းေသာ သစ္သီးမ်ားကိုစားသံုးရန္လိုအပ္ပါတယ္ ။ အစိမ္းေရာင္ရွိတဲ့ အသီးအရြက္ေတြနဲ႔ ပန္းသီး ၊ လိေမၼာ္သီး ၊ သစ္ေတာ္သီး ၊ ေရွာက္ခ်ိဳသီး ၊ စသည္တို႔ကို သင့္တင့္မွ်တစြာ စားသံုးေပးရန္လိုအပ္ပါတယ္ ။

၂ ။ ေႏြရာသီႏွင့္အားကစား


ေနအရမ္းပူတဲ့ ေန႔လည္ေန႔ခင္းအခ်ိန္မ်ားမွာ အားကစားၿပင္းထန္စြာလုပ္ၿခင္းမွ ေရွာင္ရွားသင့္ပါတယ္ ။ ေန႔ လည္ေန႔ ခင္းအခ်ိန္မ်ားမွာ ထီး ၊ ဦးထုပ္မပါပဲ ေနပူထဲကိုမထြက္သင့္ပါဘူး ။ အပူခ်ိန္ေလ်ာ့နည္းတဲ့ နံနက္ခင္း နဲ႔ ညေနေစာင္း အခ်ိန္မ်ားတြင္သာကိုယ္လက္လႈပ္ရွားအားကစားၿပဳလုပ္သင့္ၿပီး ေန႔လည္အခ်ိန္မ်ားမွာေတာ့ အရိပ္ ရ တဲ့ သစ္ရိပ္ ၊ ၀ါးရိပ္နဲ႔ အိမ္အတြင္းပိုင္းနဲ႔ေအးၿမေသာေနရာမ်ားတြင္သာ ေအးေအးလူလူ အနားယူရန္ လိုအပ္ ပါ တယ္ ။ မၿဖစ္မေန ကိုယ္လုပ္လႈပ္ရွားဖို႔ လိုရင္လည္း ေရကို ခဏခဏေသာက္ဖို႔မေမ့ပါနဲ႔ ။

၃ ။ ေႏြရာသီႏွင့္ ေနထိုင္မႈပံုစံ


ေန႔လည္ေန႔ခင္း အၿပင္ကိုထြက္တဲ့အခါတိုင္း ခ်ည္ထည္ပြပြ လက္ရွည္နဲ႔ အၿဖဴေဖ်ာ့ေဖ်ာ့မ်ားကိုသာ ၀တ္ဆင္ သင့္ပါတယ္ ။ အၿဖဴေရာင္ဟာ အပူခ်ိန္ကို တန္ၿပန္ႏုိင္စြမ္းရွိၿပီး အမည္းေရာင္ကေတာ့အပူခ်ိန္ကို စုပ္ယူထား တဲ့အတြက္ ခႏၶာကိုယ္အပူခ်ိန္တက္ေစၿပီး ေခၽြးထြက္မ်ားေစပါတယ္ ။ အၿပင္ကိုထြက္တဲ့အခါတိုင္း ထီး၊ဦး ထုပ္ေဆာင္းပါ ။ ႏိုင္လြန္ကဲ့သို႔အက်ီၤမ်ား ကိုယ္ၾကပ္အက်ီၤမ်ား ေဘာင္းဘီမ်ား ၀တ္ဆင္ၿခင္း ကိုတတ္ႏိုင္ သမွ် ေရွာင္ၾကဥ္ပါ ။ ေနပူထဲမွၿပန္လာၿပီးေရခ်က္ခ်င္းခ်ိဳးတတ္တဲ့အက်င့္ကို ေရွာင္ပါ ။ ေရတ၀ေသာက္ ၿပီး ေခၽြးတိတ္ မွသာ ေရခ်ိဳးသင့္ပါတယ္ ။ ေခၽြးမတိတ္ေသးခင္ ေနပူထဲမွ ခ်က္ခ်င္းၿပန္လာၿပီး ခ်က္ခ်င္းေရခ်ိဳးပါက အပူရွပ္ၿပီး heat stroke ရႏိုင္ပါတယ္ ။ အသားအရည္ထိမ္းသိမ္းဖို႔အတြက္ေနပူထဲထြက္ေတာ့မယ္ဆိုရင္ Ultraviolent Ray (UV) ကိုကာကြယ္ေပးႏုိင္တဲ့ cream တစ္မ်ိဳးမ်ိဳးလိမ္းထားႏုိင္ပါတယ္ ။ ေနပူထဲမွ ၿပန္ လာၿပီး ေရခဲေရႏွင့္ မ်က္ႏွာသစ္ၿခင္း ၊ ေရခဲေရႏွင့္ ေရခ်ိဳးၿခင္းတို႔ကိုမႈ လံုး၀ေရွာင္ရွားရပါမယ္ ။

၄ ။ ေႏြရာသီႏွင့္သၾကၤန္



မၾကာခင္ သၾကၤန္က်ေရာက္ေတာ့မွာၿဖစ္တဲ့အတြက္ က်န္းမာေရးဆိုင္ရာ ဂရုစိုက္စရာအခ်က္အလက္ေတြ အ မ်ားၾကီး ရွိေနပါတယ္ ။ ေနပူၾကီးထဲမွာ တစ္ေနကုန္ေရပက္သူေတြ ၊ ေရပက္ခံထြက္သူေတြအတြက္ အပူအေအး မမွ် တပဲ ဖ်ားနာဖို႔လြယ္ကူပါတယ္ ။ ေနပူထဲ ေရပက္ခံထြက္ေတာ့မယ္ဆိုရင္ေတာ့ တစ္ေန ကုန္ ေရစိုၿပီး ခ်မ္းေအးၿခင္းကို ကာကြယ္ႏုိင္ဖို႔အတြက္ အက်ီၤထူထူ ၀တ္ဆင္ပါ ။ Sun block cream မ်ားလိမ္းပါ ။ ဘီယာ အရက္တို႔ကို တတ္ႏိုင္သမွ် ေသာက္ၿခင္းမွ ေရွာင္ၾကဥ္ပါ ။ ဘီယာေသာက္မွ အရက္ေသာက္ မွမူးၿပီးေပ်ာ္ စရာေကာင္း တာမဟုတ္ပါဘူး ။ ၿမန္မာ့ရိုးရာသၾကၤန္ဆိုတာ ဒီအတိုင္း ၾကည္ၾကည္ လင္လင္ေလးနဲ႔လည္း ခ်မ္းေၿမ႔ၾကည္ႏူးဖြယ္ ေပ်ာ္ရႊင္ဖြယ္ေကာင္းလွပါတယ္ ။ သၾကၤန္မ်ာၿဖစ္တဲ့ ရန္ပြဲေတာ္ေတာ္ မ်ားမ်ားရဲ႕ အစဟာ အရက္ေသစာေသာက္စားၿခင္းေၾကာင့္ၿဖစ္ရတာပါဆိုရင္ သင္ၿငင္းႏိုင္ပါသလား ။ ဒါေၾကာင့္ သၾကၤန္အ တြင္းမွာ အရက္ကို အလြန္အကၽြံေသာက္သံုးၿခင္းကို ေရွာင္ရွားေစလိုပါတယ္ ။

ဒါ့အၿပင္လမ္းေဘး စာေတြၿဖစ္တဲ့ အခ်ဥ္ေပါင္းထုပ္မ်ားနဲ႔ သရက္သီး ၊ မရမ္းသီး စတာေတြကိုလည္း မစားသင့္ပါဘူး ။ လူထူထပ္ တဲ့အတြက္ ေရာဂါပိုးေပါင္းစံုပ်ံ႕ႏွံ႕ၿပီး ၀မ္းေရာဂါၿဖစ္ပြားႏိုင္ပါတယ္ ။ စားခ်င္ တယ္ဆိုရင္ မိမိအိမ္မွာ လတ္လတ္ ဆတ္ဆတ္ ၿပဳလုပ္ၿပီး ယူေဆာင္သြားၿခင္းက ပိုၿပီးသင့္ေတာ္ပါတယ္ ။ ယခုေနာက္ပိုင္းသၾကၤန္ေတြမွာ သိမ္ေမြ႔ႏူးညံ့မႈေတြေပ်ာက္ဆံုး ေနၿပီဆိုတာ သင္လည္းသတိထားမိမွာပါ ။အေနာက္ တိုင္းဆန္ဆန္ ပူေလာင္တဲ့ ၀တ္စားဆင္ယင္မႈ (ခါးေပၚ ၊ ရင္ေပၚ ၊ တင္ေပၚ ) နဲ႔ မိန္းကေလးေတြ သရုပ္ပ်က္ ကခုန္ေနၿခင္းဟာလည္း ကမၻာ့အလယ္မွာ ဒါငါတုို႕ရိုးရာမဟာသၾကၤန္လို႔ ၀င့္ၾကြားရမွာေတာင္ ရွက္ဖြယ္အတိၿဖစ္ေနပါတယ္။အခ်ိန္မွီမၿပင္ဆင္ၾကရင္ၿဖင့္ ေနာင္ႏွစ္ေတြႏွစ္ေတြမွာ ေနာင္လာေနာက္သားေတြ
အဖို႔ သၾကၤန္ဆိုတာ ဒီလို၀တ္ရစားရ ဒီလိုကခုန္ရ ဒီလိုမူးရူးရတဲ့ ပြဲပါလားလို႔ ထင္မွတ္သြားရင္ၿဖင့္ တစ္မ်ိဳးသား လံုး အတြက္ ရင္ေလး စရာၿဖစ္ ရပ္ၾကီးပဲၿဖစ္ပါတယ္ ။ သေၿပခက္နဲ႔ေငြဖလားနဲ႔ နံ႔သာ ရည္နဲ႔ ေရမ ပက္ႏုိင္ ရင္ေတာင္ ခြက္ေစာင္းခုတ္ၿခင္း ၊ ၾကမ္းတမ္း စြာ ေရကစားၿခင္းနဲ႔ ႏွမသားခ်င္း မၾကား၀ံ့မ နာသာ စေနာက္ၿခင္း မ်ားကို တို႔ၿမန္မာေတြ ေရွာင္ရွားဖို႔ လိုလာပါၿပီ ။

ယေန႔ေခတ္ၾကီးဟာ သတင္းအခ်က္အလက္ေတြ အခ်ိန္နဲ႔တေၿပးညီ စီးဆင္းေနတာနဲ႔အမွ် မဟာသၾကၤန္ရဲ႕ ပံုရိပ္ေတြဟာ လည္း အခ်ိန္နဲ႔တေၿပးညီ အင္တာနက္ေပၚ ၊ ဘေလာ့ေတြအေပၚ ၊ Social network ေတြအေပၚနဲ႔ Facebook အစရွိတဲ့ လူသံုးမ်ား Network ေတြအေပၚ ေရာက္ရွိမွာအမွန္ပါပဲ ။ ရွက္ဖြယ္အတိၿဖစ္တဲ့ အေနာက္ တိုင္းဆန္ဆန္ မလံုမၿခံဳ ၀တ္ဆင္ၿခင္းမ်ား နဲ႔ လမ္းသရဲပံုစံမ်ားကိုေရွာင္ရွားၿပီး ၿမန္မာဆန္တဲ့ အမ်ိဳးသား အမ်ိဳးသမီးေလးမ်ား ပံုစံ ယဥ္ေက်းသိမ္ေမြ႔စြာ ၀တ္ဆင္ၾ႕ၿပီး အတာသၾကၤန္ကို ဆင္ႏႊဲၾကမယ္ဆိုရင္ၿဇင့္ “ ကမၻာ့ အလယ္မွာ ဒါတို႔ရိုးရာ မဟာသၾကၤန္ေဟ့ ” လို႔ ဂုဏ္ယူ၀င့္ၾကြား သံေတြညံေနမွာၿဖစ္ေၾကာင္း တင္ၿပ ရင္း ေႏြရာသီ ၊ က်န္းမာေရးႏွင့္ သၾကၤန္ ေဆာင္းပါးကို အဆံုးသတ္လိုက္ပါတယ္ ။

စာဖတ္သူပရိတ္သတ္မ်ား ႏွစ္သစ္အခါသမယမွာ စိတ္၏ ခ်မ္းသာၿခင္းကိုယ္၏ က်န္းမာၿခင္းႏွင့္ ၿပည့္စံု ၿပီး ေအး ခ်မ္းသာယာ ရွိၾကပါေစ ။

သက္တန္႔ခ်ိဳ
10th March 2011

(ပံုမ်ားအား Google Image Search မွယူပါသည္)


စာဖတ္ပရိတ္သတ္သူငယ္ခ်င္းမ်ားကို အစဥ္ေလးစားေသာအားၿဖင့္.......................